Avustralya’da geliştirilen kırılmaz plastik aynalar, güneş termal enerjisi üretim maliyetlerini %40’a kadar düşürüyor. Hafif, dayanıklı ve taşınabilir yapıları sayesinde, fosil yakıt bağımlılığını azaltmak için maliyet etkin ve sürdürülebilir bir alternatif oluşturuyor.

Avustralya’daki University of South Australia (UniSA) araştırmacıları, otomobiller için geliştirilen kırılmaz plastik aynalardan yararlanarak güneş termal enerjisi üretim maliyetlerini %40’a kadar düşürmeyi hedefliyor. Cam alternatiflerine göre %50 daha hafif ve darbeye dayanıklı olan bu aynalar, taşıma, kurulum ve bakım maliyetlerinde ciddi tasarruf sağlıyor. Bu yenilik, 100-400 °C arası sıcaklık gerektiren tarım ve sanayi süreçlerinde önemli bir dönüşüm potansiyeli taşıyor.

Güneş termal enerjisi ile fotovoltaik farkı

Güneş enerjisi temelde iki farklı şekilde kullanılmaya devam ediyor: Fotovoltaik sistemler, güneş ışığını doğrudan elektriğe dönüştürüyor ve genellikle konut çatı panellerinde ya da merkezi elektrik üretim sistemlerinde yer alıyor. Güneş termal sistemler ise güneşin ısısını yansıtıcı panellerle odaklıyor ve bu ısıyı su ısıtmada, bina ısıtmasında ya da endüstriyel buhar üretiminde doğrudan kullanıyor. Bu yöntem, özellikle yüksek sıcaklık gerektiren endüstriyel işlemler için uygunluk gösteriyor.

Hafif ve dayanıklı plastik aynaların rolü

University of South Australia (UniSA) tarafından geliştirilen plastik aynalar:

• Geleneksel cam aynalara göre %50 daha hafif,
• Kırılmaya karşı dayanıklı,
• Kolay taşınabilir ve monte edilebilir,
• Yüksek yansıtıcılık sağlayan alüminyum-silika kaplama içeriyor.

İlk olarak otomotiv sektöründe kullanılan bu malzeme, yüksek yansıtıcılığı, dayanıklılığı ve dış koşullara uygunluğu sayesinde güneş termal enerji sistemleri için de son derece uygun. Açık alanlarda uzun süreli kullanım imkanı sunarken, montaj kolaylığı da enerji sektörüne entegrasyonunu hızlandırıyor. Kaplamalar fiziksel buhar biriktirme yöntemiyle uygulanarak dayanıklılık ve performans artırılıyor.

Pilot uygulama: “Geleceğin Bağında” test

İlk saha testi, Charles Sturt University’nin “Vineyard of the Future” (Geleceğin Bağı) adlı inovasyon merkezinde yapılacak. Her biri 16 aynalı panelden oluşan iki ayrı CST (yoğunlaştırılmış güneş termal) modülü kurulacak. Amaç, 100-400 °C sıcaklık aralığında ısı üreterek şu uygulamalarda kullanım sağlamak:

• Gıda kurutma,
• Toprak sterilizasyonu,
• Tekstil boyama,
• Solar tuzdan arındırma,
• Atık su ve yeraltı suyu arıtımı.

Fon desteği ve gelecek planları

Proje, Avustralya Hükümeti’nin “Australia’s Economic Accelerator (AEA) Ignite” programı tarafından destekleniyor. Bu tür kamu destekleri, erken aşamadaki enerji teknolojilerinin teknik ve finansal risklerini azaltarak özel sektör yatırımlarının önünü açmada kritik rol oynuyor. Takip eden aşamada, “AEA Innovate” kapsamında daha büyük ölçekli bir ticari pilot sistemin kurulması planlanıyor. Gıda işleme, tekstil ve madencilik gibi sektörlerde faaliyet gösteren pek çok firma projeye ilgi gösteriyor. Bazı şirketler pilot uygulamalara katılmak üzere görüşmelere başladı bile.

UniSA Endüstri Profesörü Colin Hall: “Fosil yakıt fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığı, endüstrilerin sıfır emisyon hedefi doğrultusunda baskı altında olduğu bu dönemde, bu çözüm büyük fark yaratabilir. Ayrıca Avustralya’nın sıcak ve kurak iklimi için oldukça uygun bir seçenek.”

Güneş termal enerjide dönüşüm

Yeni nesil hafif ve dayanıklı aynalar, güneş termal enerjisinin daha düşük maliyetle üretilmesini mümkün kılıyor. Bu gelişme, yüksek sıcaklık ihtiyacı duyan sanayi ve tarım uygulamaları için sürdürülebilir ve erişilebilir bir enerji seçeneği sunuyor. Saha testlerinden elde edilecek sonuçlarla birlikte teknolojinin yaygınlaşması ve farklı bölgelere uyarlanması hedefleniyor. Bu yenilik, temiz enerjiye geçişte önemli bir adım olabilir.

İlgili Makaleler

• Isı pompaları: Türkiye’nin enerji dönüşümünde kilit bir rol oynuyor
• Dünyanın en büyük güneş enerjisi soğutma sistemi İzmir’de kuruldu
• Küresel ısınma hedefi için her yıl 1000 GW yeni temiz enerji gerekiyor