Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) analizine göre, geçen yıl dünya ekonomisinin Covid-19 salgını sonrası hızla toparlanmasıyla fosil yakıtlardan kaynaklanan karbon emisyonları 2 milyar ton artış göstermişti.
Bu yıl ise enerji krizi nedeniyle kömüre talep artmasına rağmen karbon emisyonlarının yaklaşık 300 milyon ton yükseleceği ve bu artışın geçen yıla göre yüzde 1’in altında kalacağı hesaplanıyor.
Küresel karbon emisyonlarının bu artışla toplamda 33,8 milyar tona ulaşması bekleniyor.
Dünyada yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimindeki artışın bu yıl 700 TWh (teravatsaat) ile en yüksek seviyesine ulaşması ve elektrikli araç kullanımının yaygınlaşması karbon emisyonlarında daha büyük artışı engelleyen faktörler olarak öne çıkıyor.
Bu yıl emisyon artışı 1 milyar ton hesaplanıyordu
Yenilenebilir enerji kaynaklarındaki ilerleme ve elektrikli araçlardaki yaygınlaşma olmasaydı bu yıl karbon emisyonlarındaki artışın 1 milyar tona ulaşabileceği hesaplanıyordu. Bu durumda, temiz enerji teknolojileri 600 milyon tondan fazla karbon emisyonu artışını önlemiş oldu.
Öte yandan, doğal gaz fiyatlarının rekor kırması nedeniyle kömüre talebin artması, kömürden elektrik üretimi kaynaklı karbon emisyonlarının geçen yıla göre yaklaşık 200 milyon ton (yüzde 2) yükselmesi bekleniyor. Kömür kaynaklı karbon emisyonlarındaki artışa Asya’daki talep büyümesi neden oluyor.
Kömürdeki artış görece küçük ve geçici görünüyor
Avrupa Birliği’nde kömür kaynaklı karbon emisyonlarında geçici bir artış öngörülürken, Çin’in karbon emisyonlarının zayıf ekonomik büyüme ve yenilenebilir kaynaklarındaki genişlemeyle yatay seyretmesi bekleniyor.
IEA Başkanı Fatih Birol, analize ilişkin değerlendirmesinde, “Güneş ve rüzgar açığı kapatıyor. Kömürdeki artış görece küçük ve geçici gibi görünüyor. Bu da karbon emisyonlarının korkulandan daha yavaş şekilde arttığı ve enerji ekonomisinde alınan politika aksiyonlarının gerçek yapısal dönüşümleri beraberinde getirdiği anlamına geliyor. Bu değişiklikler, son birkaç ayda temiz enerji politikalarında ortaya konulan büyük çaplı planlarla hızlanacak.” ifadelerini kullandı.
|
