Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, 10 Aralık 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle baraj gölleri, suni göller ve sulama kanallarında yüzer güneş enerji santrallerinin kurulması ve su yüzeylerinin kiralanmasına ilişkin kuralları ilk kez ayrıntılı biçimde tanımladı.
Hızlı bakış
- DSİ, baraj gölleri ve sulama kanallarında yüzer GES kurulumu için ilk kapsamlı yönetmeliği yayımladı.
- Yönetmelik, başvuru, değerlendirme, fizibilite ve kiralama süreçlerini ayrıntılı biçimde tanımlayarak yatırımcılara net bir yol haritası sunuyor.
- YEKA projeleri, belediyeler, sulama birlikleri ve lisanslı özel şirketler için farklı başvuru ve sözleşme modelleri oluşturuluyor.
- Kira bedelleri, sözleşme süreleri ve sözleşmenin yenilenmesine ilişkin hükümler hem DSİ’nin hem yatırımcıların yükümlülüklerini netleştiriyor.
- Yüzer GES projeleri, arazi ihtiyacını azaltırken su kaynaklarının buharlaşma kayıplarını sınırlama ve enerji arz güvenliğini artırma potansiyeli taşıyor.
Yeni yönetmeliğin amacı ve kapsamı
“Yüzer güneş enerji santralleri kurulmasında su yüzeyi kullanımına ve kiralanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik”, 10 Aralık 2025 tarihli ve 33103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğin amacı, baraj gölleri, suni göller ve sulama kanallarındaki su yüzeylerinin yüzer güneş enerji santralleri için kullanımına ve kiralanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek olarak ifade ediliyor.
Düzenleme, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında piyasada faaliyet gösteren veya gösterecek tüzel kişiler tarafından baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarında gerçekleştirilecek yüzer güneş enerji santrali başvurularının alınması ve değerlendirilmesini kapsıyor. Başvuruların fizibilite ve projelendirme esasları, kiralama usul ve esasları ile tesislerin işletilmesi, bakımı ve tasfiyesi yönetmelik kapsamına dahil ediliyor.
Başvuru, değerlendirme ve fizibilite süreci netleşti
Yönetmelik ile yüzer güneş enerji santrali kurmak isteyen tüzel kişilerin hangi aşamalardan geçeceği ayrıntılı biçimde tanımlanıyor. Buna göre başvurular DSİ’ye yapılıyor ve projeler teknik, idari ve çevresel kriterler çerçevesinde değerlendiriliyor. Fizibilite çalışmaları ve projelendirme esasları, yatırımın su yapısına, mevcut tesislere ve enerji piyasası mevzuatına uyumunu güvence alt alacak şekilde çerçeveleniyor.
Metinde, başvuru ve öncelik sıralamasının da netleştirildiği belirtiliyor. Yenilenebilir enerji kaynak alanları kapsamında gerçekleştirilecek projeler, birleşik üretim tesisleri, belediyeler ve sulama birliklerinin projeleri için farklı başvuru yolları ve değerlendirme kriterleri tanımlanıyor. Böylece hangi projelerin hangi koşullarda öncelik kazanacağı şeffaf bir yapıya kavuşturuluyor.
Kiralama ve sözleşme sürelerine ilişkin hükümler
Yönetmelikte su yüzeyinin kiralanmasına ilişkin çerçeve de ayrıntılı biçimde ortaya konuyor. Kira bedellerinin DSİ’ye peşin olarak ödeneceği ve bedelin hesaplanmasında şeffaf formüllerin kullanılacağı hükme bağlanıyor. Kiralanan alanlarda kurulacak tesislerin kullanım süresi boyunca sorumluluk, bakım ve işletme yükümlülükleri de yatırımcıya ait olacak.
YEKA kapsamındaki projeler ve hidroelektrik santral yardımcı kaynak uygulamalarında, sözleşme süresinin ilgili üretim lisansının süresi ile uyumlu şekilde belirleneceği ifade ediliyor. Belediyeler ve sulama birlikleri tarafından gerçekleştirilen lisanssız projelerde ise ilk sözleşme süresinin en fazla 10 yıl olacağı, DSİ onayıyla bu sürenin en fazla iki kez 10’ar yıl uzatılabileceği belirtiliyor.
Sözleşmenin sona ermesi ve yenilenmesi
Yönetmeliğe göre sözleşme süresi sonunda yenileme talebi gelmemesi halinde sözleşme kendiliğinden sona eriyor ve yatırımcı, sahayı arındırılmış şekilde DSİ’ye teslim etmekle yükümlü oluyor. Saha büyüklüğü veya koordinat değişikliği, unvan değişikliği, lisans geçişi ya da ilgili mevzuatta değişiklik gibi durumlarda ise sözleşmenin yenilenmesi zorunlu tutuluyor. Böylece hem DSİ’nin hem de yatırımcıların hak ve yükümlülüklerinin güncel mevzuata uygun biçimde devam etmesi sağlanıyor.
Yetki paylaşımı: DSİ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve yatırımcı rolleri
Yönetmelik, su yüzeylerinin kullanımı ile enerji piyasası düzenlemeleri arasındaki yetki paylaşımını da netleştiriyor. DSİ, baraj gölleri, suni göller ve kanallarda su yüzeyinin tahsisi, teknik uygunluk ve kiralama süreçlerinden sorumlu kurum olarak öne çıkıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ise bu alanların YEKA olarak ilan edilmesi ve ilgili yarışmaların düzenlenmesinde rol alıyor.
Baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarının YEKA olarak ilan edilmesinin ardından yapılacak yarışmayı kazanan tüzel kişi ile DSİ arasında sözleşme imzalanacağı hükme bağlanıyor. Belediyeler, bağlı kuruluşları, sulama birlikleri ve lisans sahibi özel şirketler, yönetmelikte belirtilen şartları yerine getirmeleri halinde bu alanlarda yüzer güneş enerji santrali kurabilecek aktörler arasında yer alıyor.
Yüzer güneş enerji santrallerinin enerji dönüşümündeki rolü
Söz konusu düzenleme, Türkiye’nin güneş enerjisi potansiyelini kara alanlarıyla sınırlı olmaktan çıkararak su yüzeylerine de taşımayı mümkün kılıyor. Baraj gölleri ve sulama kanalları gibi mevcut altyapıların kullanılması, hem yeni trafo merkezi ve şebeke bağlantı ihtiyacını azaltma potansiyeli taşıyor hem de su yüzeylerinin enerji üretimiyle entegre edilmesine imkan veriyor.
Yüzer güneş enerji santralleri, uygun tasarım ve işletme koşullarında su yüzeyindeki buharlaşma kayıplarının azaltılmasına katkı sağlayabilir ve baraj işletmesinde esneklik sağlayan ek bir enerji kaynağı oluşturabilir. Yönetmelik, bu teknolojinin yaygınlaşması için gerekli hukuki altyapıyı oluşturarak yatırımcıların ve finansman sağlayıcıların karar alırken ihtiyaç duyduğu öngörülebilirliği artırıyor.
Yatırımcılar ve yerel yönetimler için yeni fırsatlar
DSİ tarafından hazırlanan düzenleme, hem büyük ölçekli enerji şirketleri hem de yerel yönetimler için yeni bir yatırım alanı açıyor. Belediyeler ve sulama birlikleri, sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve işletme giderlerini azaltmak amacıyla baraj gölleri ve suni göllerde yüzer güneş enerjisi projeleri geliştirebilecek. Bu projeler, yerel ölçekte enerji maliyetlerini düşürme ve iklim dostu altyapı oluşturma açısından önemli fırsatlar sunuyor.
Lisans sahibi şirketler için ise baraj ve göl yüzeylerinde yenilenebilir enerji üretimi yapmak, arazi bulma ve kamulaştırma gibi süreçlere girmeden yeni kapasite geliştirme olanağı anlamına geliyor. Yönetmelikle birlikte başvuru, değerlendirme ve kiralama süreçlerinin çerçevesinin çizilmesi, bankalar ve yatırım fonları açısından da risk algısını düşürerek finansman imkanlarını güçlendirebilir. Böylece yüzer güneş enerji santralleri, Türkiye’nin enerji dönüşümünde daha görünür ve düzenli bir yatırım alanı haline gelme potansiyeli taşıyor.
Sizce DSİ’nin bu yeni yüzer GES yönetmeliği, baraj göllerinde yenilenebilir enerji yatırımlarını yeterince hızlandıracak mı? Görüşlerinizi ve olası riskleri yorumlarda paylaşın.
İlgili haberler
- Türkiye’nin ilk yüzer YEKA GES adayı Demirköprü Barajı oldu
- YEKA GES-2025’te 650 MW kapasite için 38 şirketten 77 teklif
- Enerji Bakanlığından hibrit santral düzenlemesi ve yerli ekipman adımı
- Hidroelektrik santrallerine güneş desteği 3,5 milyar dolarlık yatırımın önünü açıyor
- YEO Teknoloji, barajlarda yüzer GES projeleri geliştirecek
- Aydem Enerji’nin yüzer GES ve hibrit enerji yatırımları
© 2025 Yeşil Haber