Ana Sayfa Elektrikli Araçlar Sokak lambaları elektrikli araç şarj noktalarına dönüşüyor

Sokak lambaları elektrikli araç şarj noktalarına dönüşüyor

Yazar

Eki 3, 2025 @ 5:12 Değiştirilme tarihi: Eki 3, 2025 @ 5:13

ABD’den bilim insanları, sokak lambalarını elektrikli araç şarjı için dönüştürmenin yolunu açıyor ve düşük maliyetli, adil bir model sunuyor.

Günümüzde elektrikli araçların (EV) yaygınlaşması yalnızca batarya teknolojisine değil, aynı zamanda elektrikli araç şarj altyapısına da bağlı. Elektrikli araçların önündeki en büyük engellerden biri, şehirlerde şarj altyapısına erişim eksikliği. Özellikle apartman dairelerinde veya yoğun merkezlerde yaşayan sürücüler, ev tipi şarj cihazına sahip olamadıkları için dezavantajlı durumda. ABD’de Pennsylvania State University araştırmacıları bu soruna yenilikçi bir çözüm geliştirdi: mevcut sokak lambası şarj istasyonu uygulamaları. Bu yöntem, elektrikli araç şarj altyapısı için düşük maliyetli bir alternatif olarak öne çıkıyor.

Sokak lambası şarj istasyonu modeli, düşük maliyetli elektrikli araç şarj altyapısı ve adil dağılım için ölçeklenebilir çözüm sunuyor

Kansas City pilot uygulaması: sokak lambası şarj istasyonu deneyimi

Proje kapsamında, Kansas City Belediyesi, Metro Energy Center, yerel enerji şirketleri ve Ulusal Yenilenebilir Enerji Laboratuvarı iş birliğiyle 23 sokak lambası şarj istasyonu dönüştürüldü. Bir yıl boyunca yapılan testler yöntemin avantajlarını net biçimde ortaya koydu:

Daha düşük maliyet: Sokak lambası şarj istasyonu kurulumları klasik istasyonların yaklaşık üçte biri seviyesinde gerçekleşti. Bu da düşük maliyetli şarj noktası arayışına güçlü bir yanıt oldu.
Daha hızlı şarj: Elektrikli araç şarj altyapısı, doğrudan belediyenin elektrik hatlarından beslendiği için şarj süreleri kısaldı.
Çevresel fayda: Araçların zaten park ettiği alanlarda kullanıldığı için ek araziye gerek kalmadı, karbon salımı azaldı.
Adil dağılım: Konum seçimi yapılırken farklı mahallelerin eşit fayda sağlaması gözetildi.

Yapay zeka ile şarj talebinin analizi

Araştırma ekibi, hangi noktalarda şarj talebinin yoğun olacağını belirlemek için yapay zeka destekli modeller kullandı. Trafik yoğunluğu, arazi kullanımı, ilgi alanları ve mevcut istasyon yoğunluğu gibi faktörler modele dahil edildi. Böylece hem yüksek talep görecek bölgeler hem de daha önce yatırım yapılmamış mahalleler önceliklendirildi.

Penn State’ten Prof. Xianbiao Hu’ya göre sokak lambaları zaten elektrik altyapısına bağlı ve belediyelerin mülkiyetinde olduğu için kolayca dönüştürülebiliyor. Ayrıca konumları itibarıyla hem yerel halka hem de ziyaretçilere erişim kolaylığı sağlıyor.

Yeni verilerle modeli geliştirme planları

Araştırmacılar şimdi modeli daha da geliştirmeyi hedefliyor. Bunun için iki önemli unsur öne çıkıyor:

Sosyoekonomik veriler: Elektrikli araç kullanımının düşük olduğu veya gelir seviyesinin sınırlı kaldığı bölgeler tespit edilerek yatırımlar bu alanlara yönlendirilecek.
Hava durumu etkileri: Aşırı sıcak ya da soğukların batarya performansına, seyahat sıklığına ve şarj talebine etkisi modele entegre edilecek.

Türkiye için potansiyel uygulamalar

Türkiye’de de büyük şehirlerde yaşayan sürücüler benzer bir sorunla karşı karşıya. İstanbul, Ankara veya İzmir gibi metropollerde sokak lambası şarj istasyonu uygulamaları, düşük maliyetli şarj noktası ihtiyacına yanıt verebilir. Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre 2023’te Türkiye’de satılan her 20 araçtan 1’i elektrikli. Türkiye’nin Ulusal Enerji Planı 2035 kapsamında milyonlarca elektrikli aracın yollara çıkması öngörülürken, elektrikli araç şarj altyapısının hızla gelişmesi stratejik önem taşıyor.

İnsan odaklı fayda

Bu sistemin en büyük avantajlarından biri günlük yaşamı kolaylaştırması. Çoğu sürücü için geceleri sokağa park ettiği aracını sabah tam şarj edilmiş halde bulmak, elektrikli araç sahipliğini çok daha cazip hale getirebilir. Düşük maliyetli şarj noktası çözümleri, EV kullanımını geniş kitleler için erişilebilir kılabilir.

Elektrikli geleceğe giden yol

Bu araştırma, şehirlerdeki sokak lambalarının yalnızca aydınlatma değil, aynı zamanda kentsel sürdürülebilirlik altyapısının bir parçası olabileceğini ortaya koyuyor. Eğer şehir yönetimleri bu modeli benimserse, sokak lambaları yalnızca ışık saçan değil, aynı zamanda şehirlerin elektrikli geleceğini taşıyan direklere dönüşebilir. Sokak lambası şarj istasyonu uygulamaları, elektrikli araç şarj altyapısı için adil ve ölçeklenebilir bir çözüm sunuyor. Bu yaklaşım yalnızca Amerika için değil, dünyanın hızla kentleşen tüm bölgeleri için uygulanabilir bir model haline gelebilir.