Ana Sayfa Öne Çıkanlar AB çelik ithalat kotalarını yarıya indirmeyi planlıyor: Türkiye için riskler ve olası...

AB çelik ithalat kotalarını yarıya indirmeyi planlıyor: Türkiye için riskler ve olası etkiler

Yazar

Eki 10, 2025 @ 12:34 Değiştirilme tarihi: Eki 10, 2025 @ 12:35

Komisyon’un önerisi 18,3 milyon ton serbest kotalı çelik ithalat limiti ve %50’lik ceza vergisi ile AB çelik sektörünü korumayı hedefliyor.

Hızlı Bakış

AB Komisyonu’nun teklifiyle çelik ithalat kotaları %47 civarında düşürülecek ve ceza vergisi %50’ye çıkacak.
Türkiye, AB’nin çelik ithalatındaki büyük tedarikçilerden biri olarak tekliften doğrudan etkilenecek.
Montajlı ürünlerin CBAM kapsamına alınması bile Türkiye’nin beyaz eşya ve makine ihracatını riske atabilir.
Teklifin Parlamento ve Konsey aşamalarında değişiklik yapma imkânı yüksek.
Düşük karbonlu üretim, izlenebilirlik ve uyum altyapısı şirketler için artık stratejik zorunluluk olacak.

Kalite ve miktarda önemli daralma: önerinin özeti

AB Komisyonu, mevcut koruma önlemleri Haziran 2026’da sona ereceği için çelik ithalatını kalıcı bir rejime dönüştürmeyi önerdi.

Kotalar yaklaşık %47 oranında düşürülecek: yıllık 18,3 milyon ton serbest ithalat limiti öngörülüyor.
Limit aşımı için getirilen vergi %25’ten %50’ye çıkarılacak.
“Melt and pour” izlenebilirlik şartı ile ithal edilecek çeliğin eritildiği ve döküldüğü tesis kayıtları zorunlu olacak.
Teklif, Parlamento ve Konsey onayına tabidir. Detaylar değişebilir. (Kaynak)

Türkiye açısından riskler ve stratejik soru işaretleri

Türkiye, AB’nin çelik ithalatındaki en büyük tedarikçilerinden biri olduğundan bu düzenlemeden doğrudan etkilenecek.

%50’lik ceza vergisi, kota üstü ihracatların maliyetini ciddi oranda artırır.
İzlenebilirlik şartı, Türk çelik şirketlerinin tedarik zinciri belgelerini güçlendirmesini zorunlu kılar.
Katma değer yüksek çelik türlerinde ihracat payı azalabilir.
Ancak öneri henüz yasal süreçten geçmedi. Parlamento ve Konsey aşamalarında değişiklik olasılığı yüksek.

AB iç sanayi çıkarları ve otomotiv sektörü endişeleri

Avrupa çelik üreticileri öneriyi desteklerken otomotiv ve diğer sanayi kullanıcıları maliyet artışı riskine dikkat çekiyor. ACEA, çelik alaşımlarının ithalatındaki kısıtlamaların otomotive özel bileşen tedariğini zorlayabileceğini vurguladı.

Gümrük Birliği, CBAM ve Türkiye’nin pozisyonu

Yeni rejim, Türkiye’nin Gümrük Birliği kapsamında çelik ticaretinde sıkı kurallara maruz kalabileceğini gösteriyor. CBAM baskısı nedeniyle sanayi daha hızlı dönüşüm arayışına girecek. Türkiye’nin düşük karbonlu çelik çözümlerini erken benimsemesi, AB pazarındaki pozisyonunu güçlendirebilir.

Takip etmemiz gereken üç kritik alan

1) AB Parlamentosu ve Konseyi’nin teklif üzerinde yapacağı değişiklikler
2) Türk çelik üreticilerinin izlenebilirlik, sertifikasyon ve altyapı hazırlığı
3) AB–Türkiye ticaret anlaşmaları kapsamında muafiyet ve kota tahsis talepleri için diplomatik süreç.

Yorumunuzu bekliyoruz

Yeni çelik ithalat rejimi Türkiye’nin sanayi ve ihracat stratejilerini nasıl değiştirmeli? Sizce hangi sektörler bu değişimden en güçlü biçimde çıkacak? Yorumlarınızı aşağıya bırakın.

Öneriler ve ek bilgiler

Kotalar, mevcut koruma rejiminin yerine geçecek şekilde Haziran 2026’dan itibaren yürürlüğe girmesi hedefleniyor.

Teklifin WTO kurallarıyla uyumlu olduğu ve ülke bazlı kota tahsisleri içerdiği belirtiliyor.

Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn gibi EFTA/EEA ülkeleri için istisnai muamele öngörülüyor.

Komisyon, düzenlemenin AB çelik sanayisini küresel aşırı kapasite tehdidine karşı korumayı amaçladığını vurguluyor. Kapasite kullanımının yaklaşık %67 seviyelerinde seyrettiği aktarılıyor.

Teklif kabul edildiğinde, Türkiye’nin çelik ihracatı daha yüksek maliyet ve kota baskısıyla karşılaşabilir. Ancak erken uyum ve düşük karbon yatırımları rekabet avantajı yaratabilir.