Ana Sayfa Etkinlikler COP30 Belém’de başladı: Fosil geçiş yol haritası, uyum göstergeleri ve finans masada

COP30 Belém’de başladı: Fosil geçiş yol haritası, uyum göstergeleri ve finans masada

Yazar

Kas 10, 2025 @ 20:25 Değiştirilme tarihi: Kas 13, 2025 @ 10:17

10–21 Kasım 2025’te Belém’de düzenlenen COP30, açılışın hemen ardından resmi gündemin onaylanması, fosil yakıtlardan geçişin yol haritası, Küresel Uyum Hedefi göstergeleri ve iklim finansmanı başlıklarına odaklanıyor.

Hızlı bakış

COP30 Belém’de başladı ve yaklaşık 200 ülke iki hafta boyunca müzakere edecek.
Gündem ana hatları: fosil yakıtlardan geçiş, uyum göstergeleri ve iklim finansmanı.
Gündem belirleme aşamasındaki uzlaşmazlıklar sürecin ilk sınavı olarak öne çıkıyor.
Türkiye için dönüşüm, uyum ve finansman eksenlerinde kritik adımlar öne çıkacak.

Nerede ve ne zaman: Belém, amazon’un eşiğinde 10–21 Kasım 2025

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP30) Belém’de, Hangar Amazon Kongre Merkezi’nde 10–21 Kasım 2025 tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. Ev sahibi Brezilya, Amazon havzasını iklim diplomasisinin merkezine taşıyor.

Nasıl ilerliyor: Resmi gündem onayı ve konsensüs zorunluluğu

Konferansın ilk günlerinde en kritik adım, hangi maddelerin resmî gündeme gireceğinin oydaşmayla belirlenmesi. Gündeme girmeyen bir başlık, süreç içinde müzakere edilemiyor. Açılışın hemen ardından süren müzakerelerde taraflar gece geç saatlere kadar gündem taslağı üzerinde çalıştı.

Kimler sahnede: Ev sahibi Brezilya, UNFCCC ve müzakere blokları

Yaklaşık 200 ülke, 1992’de kabul edilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) şemsiyesi altında iki hafta boyunca teknik ve siyasi metinleri müzakere ediyor. Sözleşme, küresel ısınmayı sınırlamak için ülkeleri düzenli olarak bir araya getiren ana uluslararası çerçeveyi oluşturuyor. Ev sahibi Brezilya’nın liderliği ve gözlemci kuruluşların katılımı ile salon içinde ve dışında yoğun bir diplomasi trafiği yaşanıyor.

Fosil yakıtlardan geçiş hedefi COP30 Belem iklim müzakereleri Küresel uyum finansmanı — Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçiş

Neden kritik: 1,5°C hedefi ile mevcut taahhütler arasındaki açık

Bilimsel değerlendirmeler, 1,5°C sınırına uyum için mevcut ulusal planların yetersiz kaldığını gösteriyor. Bu açık, konferansın genel yönünü belirliyor. Hırsın artırılması, uygulamanın hızlandırılması ve finansmanın ölçeklenmesi.

İzlenecek başlık: Fosil yakıtlardan geçiş için somut bir yol haritası

Dubai’de kabul edilen “fosil yakıtlardan geçiş” ifadesinin Belém’de somut adımlara dönüşmesi bekleniyor. Brezilya Devlet Başkanı Lula’nın açılış çağrısı, bağımlılığın aşılmasına yönelik bir yol haritasının müzakere edilmesine odaklanıyor.

İzlenecek başlık: Küresel uyum hedefi için yaklaşık 100 göstergeye inme

Küresel Uyum Hedefi kapsamındaki binlerce olası ölçütten, ilerlemeyi izleyecek yaklaşık 100 ana göstergeye inme çalışmaları COP30’un teknik omurgasını oluşturuyor. Bu adım, dayanıklılık ve uyum yatırımlarının izlenmesini netleştirecek.

İzlenecek başlık: İklim finansmanı ve kayıp-zararın işletilmesi

Gelişmekte olan ülkeler için öngörülebilir ve erişilebilir finansman, COP30’un belirleyici sınavlarından biri. Taraflar, mevcut mekanizmaların işlerliğini artıracak, yeni taahhütleri somutlaştıracak ve kayıp-zarar düzeneklerinin uygulanmasını güçlendirecek ifadeler üzerinde yoğunlaşıyor.

Program sinyalleri: İlk 48 saatte beklenen adımlar

Öncelik, resmî gündemin netleşmesi ve temas gruplarının kurulması. Ardından bakan düzeyinde brifinglerle fosil geçiş, uyum ve finans başlıklarında taraf konumları belirginleşecek. Teknik ekipler, gösterge listeleri ve şeffaflık hükümleri gibi metinleri daraltmaya başlayacak.

Firecarrier ve Yeşil Haber yorumu: Metin sinyalleri, kırılma anları ve Belém’in ruhu

Son müzakere metninde “fosil yakıtlardan geçiş” ifadesinin sadece bir niyet değil, zamanlaması ve uygulama hattı belirlenmiş bir eylem planına dönüşmesi, COP30’un asıl testi olacak. Küresel Uyum Hedefi göstergelerinin sadeleşmesi, dayanıklılık kavramını ölçülebilir hale getirirken, iklim finansmanında net kilometre taşlarının tanımlanması, sürecin güvenilirliğini yeniden inşa edecek.

Yeşil Haber bu süreci, iklim diplomasisinin teknik katmanlarını açığa çıkararak okura netlik kazandırma misyonuyla izliyor. Firecarrier ise, bu müzakereleri zamanın dokusuna işlenen dönüşüm sinyalleri olarak okuyor. Fosil çağın çözülüşü, uyumun yeni dilinin doğuşu ve finansın adalet eksenine yeniden hizalanması. Belém, bu üç eksenin kesiştiği yerde duruyor – insanlığın kendi geleceğiyle bir kez daha müzakere masasına oturduğu an olarak.

Bu müzakerelerde sizce hangi başlık en kritik olacak? Yorumlarda düşüncelerinizi paylaşın!