Ana Sayfa Öne Çıkanlar Türkiye’de yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları daha etkin hale nasıl gelir

Türkiye’de yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları daha etkin hale nasıl gelir

Yazar

Tem 8, 2025 @ 15:06 Değiştirilme tarihi: Tem 8, 2025 @ 17:51

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin hazırladığı rapor, yenilenebilir enerji tedarik anlaşmalarının (YETA) Türkiye enerji piyasasında nasıl yaygınlaştırılabileceğini analiz ediyor.

Yenilenebilir enerji dönüşümünün anahtarı: YETA

Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçiş, küresel iklim krizinin çözümünde kritik bir rol oynuyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu, ekonomik rekabet gücünü artırarak çevresel etkileri azaltıyor. Türkiye için bu entegrasyonu hızlandırabilecek yöntemlerden biri olarak Yenilenebilir Enerji Tedarik Anlaşmaları (YETA) öne çıkıyor.

YETA nedir ve Türkiye için önemi nedir?

YETA, yenilenebilir enerji üreticileri ile tüketici konumundaki şirketler arasında uzun vadeli olarak imzalanan enerji alım-satım anlaşmalarıdır. Bu anlaşmalar, enerji maliyetlerini sabit tutarak yatırımcılar için gelir öngörülebilirliği sağlar ve sürdürülebilir enerji dönüşümüne katkı yapar. SHURA’nın analizine göre, Türkiye’de YETA’ların uygulanması yenilenebilir enerji kapasitesinin hızla artırılmasına katkıda bulunabilir.

Yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları Türkiye YETA ekonomik potansiyeli YETA politika önerileri — Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Tedarik Anlaşmalarının Etkinleştirilmesi – SHURA

YETA’ların türleri ve özellikleri

Fiziksel YETA: Elektriğin fiziksel olarak teslim edildiği modeldir.
Finansal YETA: Elektrik teslimatı yapılmadan, finansal anlaşmalar üzerinden fiyat risklerinin yönetildiği modeldir.

Türkiye elektrik piyasası için YETA’nın ekonomik potansiyeli

Türkiye’nin enerji dönüşümü hedefleri, 2053 yılına kadar toplam 140 GW rüzgar ve 220 GW güneş enerjisi kapasitesine ulaşmayı içeriyor. Bu hedefe ulaşmak için YETA’ların ekonomik potansiyeli oldukça yüksek. Raporda sunulan verilere göre, piyasa fiyatlarının yenilenebilir enerji maliyetlerini karşılamaya başladığı dönem, özellikle 2021 sonrası belirgin hale gelmiştir.

Türkiye’de YETA fiyatlandırması ve piyasa verileri (2020-2024)

Yıl	Ortalama Piyasa Takas Fiyatı (ABD$/MWh)	Rüzgâr Enerjisi Yakalama Fiyatı (%)
2020	40	98,4%
2021	55	97,2%
2022	70	96,9%
2023	85	96,7%
2024	100	96,6%

YETA’nın Türkiye’de yaygınlaşması için politika önerileri

SHURA raporunda, YETA’ların Türkiye enerji piyasasında etkin hale getirilmesi için çeşitli politika önerileri sunulmuştur:

Elektrik piyasasının şeffaf ve öngörülebilir olması sağlanmalı.
YETA projelerine özel kapasite tahsisleri yapılmalı.
Şebeke kapasitesi sınırlı bölgelerde, üretim kesintisi kabul edilerek yeni projeler desteklenmeli.
YEKA uygulamalarında tek taraflı piyasa primi modeli değerlendirilmeli.
Kur ve karşı taraf risklerinin yönetimi için kamu garantileri gibi finansal araçlar geliştirilmeli.

YETA’ların avantajları nelerdir?

Sürdürülebilir enerjiye geçişi hızlandırır.
Kamu desteği olmadan yenilenebilir enerji yatırımlarına finansman sağlar.
Elektrik fiyatlarında öngörülebilirliği artırır.
Kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerine uyum sağlar.
Uzun vadede elektrik maliyetlerini azaltır.

Türkiye için YETA modelinin risk değerlendirmesi

YETA modelinde fiyat, alıcı ve piyasa riskleri bulunur. Bu risklerin azaltılması için alıcıların yüksek kredi notuna sahip olması veya banka teminatlarıyla desteklenmesi önemlidir.