Ana Sayfa Öne Çıkanlar ABD’den orman yangınlarına dikkat çeken dava: Türkiye de uyarı almalı

ABD’den orman yangınlarına dikkat çeken dava: Türkiye de uyarı almalı

Yazar

Eyl 5, 2025 @ 13:06 Değiştirilme tarihi: Eyl 7, 2025 @ 6:55

Kaliforniya’da yaşanan ölümcül orman yangınlarının elektrik altyapısındaki ihmalkarlık nedeniyle çıktığı iddiasıyla Southern California Edison’a 77 milyon dolarlık dava açıldı.

Bu gelişme, Türkiye’de de artan orman yangınları karşısında altyapı ve önleyici tedbirlerin önemini bir kez daha gündeme getiriyor.

Ağustos 2025’te ABD’de açılan dava: Southern California Edison ihmali ve yangınlar

ABD Adalet Bakanlığı, Kaliforniya’da 2025’in Ocak ayında başlayan ve 19 kişinin ölümüne neden olan Eaton Yangını ve 2022’de Riverside County’de çıkan Fairview Yangını ile ilgili olarak Southern California Edison (SCE) şirketine dava açtı. Davada, SCE’nin elektrik altyapısında bakım ve denetim eksiklikleri nedeniyle yangınların ortaya çıktığı iddia edildi.

Dava belgelerine göre, Los Angeles çevresinde bulunan ve yangına sebep olan iletim hattı eski ve sorunluydu. SCE, yangın mevsimi öncesinde ulusal meteoroloji kurumunun “kırmızı bayrak” uyarılarını dikkate almayarak kritik hatları devre dışı bırakmadı. Yangının nasıl başladığı üstüne teori, Eaton Canyon bölgesindeki SCE elektrik direklerinden kıvılcımların çıktığı yönünde. Hatta olay anındaki elektriksel arızalar, video ve telemetri kayıtlarıyla destekleniyor.

2022 Fairview Yangını ise sarkmış bir SCE hattının diğer telekomünikasyon kablosuna temas etmesi sonucu kıvılcımlar çıkarak orman yangınına yol açtı. Bu yangın da 2 kişinin hayatını kaybetmesi ve 28.000’den fazla dönüm orman alanının yanmasıyla sonuçlandı.

SCE, suçlamaları reddediyor ve yangınların farklı sebeplerle oluşabileceğini savunuyor ancak mahkeme süreci devam ediyor.

Türkiye’nin orman yangınları durumu ve risk alarmı

Türkiye’de 2025 yaz aylarında tarihinin en şiddetli orman yangınlarından biri gerçekleşti. İzmir, Bursa, Çanakkale, Hatay gibi kritik bölgelerde çıkan yangınlar on binlerce kişiyi yerinden ederken, onlarca vatandaş ise hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı verilerine göre, 2025’in ilk altı ayında toplam 3.181 yangın gerçekleşirken, bunun %25’i sadece son 10 günde meydana geldi. Son yangınlarla birlikte yanan orman alanı 54.000 hektarı aşmış durumda. Yangınlarla mücadeleye 27 uçak, 105 helikopter, 6.000 kara aracı ve 25.000 personel katıldı.[1]

Yetkililer, yangınların başlıca sebepleri arasında insan faktörü, kuraklık ve iklim değişikliğinin getirdiği aşırı sıcaklar ile elektrik altyapısı ve orman içi yönetimdeki eksiklikleri vurgulamakta. Enerji altyapısının eski ve yetersiz olması, yangınların kontrolünü zorlaştırmakta. Türkiye, iklim etkileriyle artan yangın riski bulunan orman bakımından zengin ülkeler arasındadır ve bu risklerin azaltılması için teknolojik yenilikler ile kapsamlı yönetimin gerekliliği açık.[2]

ABD’deki dava ışığında Türkiye için kritik dersler

ABD’de Kaliforniya’da yaşanan 19 kişinin ölümüyle sonuçlanan büyük orman yangınlarına neden olmakla suçlanan Southern California Edison şirketine 77 milyon dolarlık dava açılması, enerji altyapısındaki ihmalkarlığın olası ağır sonuçlarını dramatik biçimde gösteriyor. Türkiye’nin de aşağıdaki kritik önlemleri önceliklendirmesi gerekiyor.

Düzenli ve kapsamlı altyapı bakımı: Elektrik dağıtım şebekeleri, özellikle orman alanlarına yakın bölgelerde sıkı denetim ve periyodik bakım programlarıyla güçlendirilmeli.[3]
Erken uyarı ve müdahale sistemleri: Kritik alanlarda anormallikleri algılayan sensörler ile haberleşme altyapısı kurulmalı, yangın çıkışında hızlı müdahale kapasitesi artırılmalı.
Kamu ve toplum bilinçlendirmesi: Yangın sezonu öncesinde bölge halkının eğitimi, tahliye planlarının hazırlanması ve kamu-özel sektör iş birlikleri güçlendirilmeli.
Yatırımların güçlendirilmesi: Elektrik altyapısı yenileme ve modernizasyonu için teşvikler artırılmalı, sorumluluk ve standartlar netleştirilmeli.

Yeşil Haber’den uyarı: Türkiye ormanlarını korumak için şimdi harekete geçmeli

İklim değişikliği nedeniyle yangın sezonları dünya genelinde uzamakta ve yoğunluğu artmakta. Türkiye gibi orman varlığı zengin ancak risklere açık ülkelerde, proaktif öngörü, yatırım ve disiplin bir zorunluluk haline geldi. Southern California Edison davası, ihmalkar altyapı yönetiminin felaketlere yol açabileceğinin canlı bir örneğidir. Yeşil Haber olarak; Türkiye’de yetkili kurumları, enerji sektörünü ve toplumun tüm kesimlerini, benzer ihmallerin önlenmesi için hemen tedbir almaya çağırıyoruz.[4]

Türkiye orman yangınlarında altyapı yatırımları ve teknolojik önlemler

Elektrik şebekelerinin yenilenmesi: Orman sınırlarındaki eski ve riskli elektrik hatları yenilenmeli, yangına dayanıklı, modern ve otomatik izlemeye uygun sistemler tercih edilmeli.
Akıllı sensör sistemleri: Kritik iletim ve dağıtım hatlarında anormallikler otomatik tespit edilmeli, ilgili kurumlara anlık bildirim sağlanmalı.
Yangın risk haritalarının güncellenmesi: Bölgesel veri ve bilimsel analizler ışığında enerji altyapı planlaması yapılmalı, öncelikle yüksek riskli bölgeler hedeflenmeli.
Kamu-özel sektör iş birliği: Enerji şirketleri, orman müdürlükleri ve itfaiye gibi paydaşlar koordinasyonu artırmalı, ortak hazırlık ve müdahale protokolleri geliştirilmeli.

Türkiye’nin ormanlarını ve yaşamlarını korumak için ortak sorumluluk

Orman yangınlarında ihmalkarlık ve altyapı eksiklikleri çevreye olduğu kadar insan hayatına da ciddi zararlar verir. ABD’deki dava, Türkiye’nin benzer felaketleri yaşamaması için kapsamlı ve kararlı adımlar atması gerektiğini ortaya koymakta. Türkiye’nin ormanları, yerleşim yerleri ve halkının güvenliği için kalıcı, teknolojik ve etkin yangın önleme stratejileri geliştirilmeli. Enerji altyapı güvenliği ve bakımı en üst düzeyde sürdürülmeli.

Yeşil Haber olarak bu kritik konuda toplumsal farkındalığı artırmaya, çözüm ve iş birliği odaklı tartışmaları desteklemeye devam edeceğiz.

Yorumlarınızı bizimle paylaşın

Türkiye’de orman yangınları ve enerji altyapısı riskleri konusunda siz ne düşünüyorsunuz? Sizce hangi önlemler öncelikli olmalı? California örneğinden aldığımız dersler Türkiye için nasıl yol gösterici olabilir? Görüşlerinizi yorumlarda bekliyoruz.