Küresel %100 Yenilenebilir Enerji Platformu girişimi ile 2019’da başlayan Dünya Yenilenebilir Enerji Günü (World REnew Day) etkinliklerinin bu yılki odağı küresel barış
Güneş çağının şafağı: Enerji sektörü ve küresel barış
İlk defa 22 Haziran 2019 tarihinde Almanya’nın Bonn şehrinde ‘güneş çağının şafağı’ olarak adlandırılan çeşitli sosyal ve kültürel etkinliklerle başlayan Dünya Yenilenebilir Enerji Günü (World REnew Day), Küresel %100 Yenilenebilir Enerji Platformu öncülüğünde düzenleniyor.
%100 yenilenebilir enerjiyi savunan ilk küresel girişim olan Küresel %100 Yenilenebilir Enerji Platformu, yenilenebilir enerji konusundaki küresel söylemi ‘yeni normal ’in %100 yenilenebilir enerji olacağını savunuyor.
Ukrayna’da yaşananların, fosil ve nükleer enerji endüstrisi ile doğrudan bağlantısı göz önüne alındığında, bu yılki Dünya Yenilenebilir Enerji Günü etkinliklerin odağı, ‘yenilenebilir enerjilerin dünyadaki barış süreçlerindeki potansiyeli’ olacak.
Yeni normal yenilenebilir enerjiler
2050’ye kadar dünya genelinde enerji verimliliği uygulamalarının, yenilenebilir enerji ve ilgili teknolojileri enerji sektöründe itici güç olacağına işaret eden Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA), iklim değişikliğinde küresel sıcaklıkların 1,5 derece ile sınırlandırılmasını hedefleyen senaryoya göre, toplumların elektrik üretim ve tüketim alışkanlıklarının değiştirilmesi önem arz ediyor.
2050 yılına kadar küresel dönüşüm
Dünyada enerji sistemlerinde yenilenebilir enerji ve ilgili teknolojilere dönüştürülmesiyle, 2050’ye kadar yıllık 37 gigaton karbon emisyonunun önüne geçilebilecek. Karbon emisyonların azaltılmasında yenilenebilir enerjinin direkt kullanımı, önemi çoğunlukla göz ardı edilen enerji verimliliğinde etkili iyileştirmeler yapılması, kentsel ulaşım, mobilite (hareketlilik) ve lojistikte elektrikli araçların kullanımı, konutlarda güneş panelleri ve ısı pompalarının yaygınlaştırılması, temiz hidrojen ve türevlerinin enerji sistemine dahil edilmesi, biyoenerji, karbon yakalama ve depolama teknolojilerinin kullanımı ön plana çıkıyor.
Temiz enerji kaynaklarının kurulu kapasitesi 3 bin 64 gigawata ulaştı
Dünyada, temiz enerji kaynaklarının kurulu kapasitesi geçen yıl ilave edilen 257 gigawatt ile toplam 3 bin 64 gigawatt’a yükseldi. Yenilenebilir Kapasitesi 2022 İstatistikleri-IRENA verilerine göre, 2021 yılın sonunda güneş enerjisi kurulu gücü önceki yıla göre yüzde 19 artışla 133 gigawatt olurken, rüzgar enerjisi aynı dönemde yüzde 13 büyüyerek 93 gigawatt değere ulaştı. Hidroelektrik enerjisi kapasitesi ise yüzde 2 artışla 19 gigawatt olarak hesaplandı.
Küresel artış sıralaması: Hidroelektrik, güneş, rüzgâr
Küresel hidroelektrik elektrik güç kapasitesi 1230 gigawatt kapasiteyle tüm temiz kaynaklar içinde yüzde 40’lık paya ulaştı.
Güneş enerjisi toplamda 849 gigawatt ile yüzde 28, rüzgar enerjisi ise 825 gigawatt ile yüzde 27’lik pay alarak sırasıyla ikinci ve üçüncü oldu.
Türkiye’de toplam kurulu gücün yüzde 53,7’sini yenilenebilir enerji
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 2021’de devreye alınan elektrik üretim kapasitesinin yüzde 97’sini yenilenebilir enerji santralleri oluşturdu. Türkiye’de 2021 yılında 3 bin 446 megavat lisanslı elektrik üretim kapasitesi devreye alındı. Yenilenebilir enerjiler, toplam kurulu gücün yüzde 53,7’sini oluşturdu.
Rüzgâr santralleri 1.772 megavatla bu kapasitenin yüzde 51,5’ini oluşturdu, güneş enerjisi ise 498 megavatla yüzde 14,5’ini oluşturdu. Bu dönemde lisanslı elektrik üretim kapasitesinde biyokütle, atık ısı ve jeotermal santrallerin payı yüzde 16,6 olurken, hidroelektrik santrallerinin payı yüzde 14,5 olarak hesaplandı.
