İklim eylemine odaklanan ödül programı 20. yılına giriyor
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), çevre alanında en yüksek onuru olan Dünya Çevre Şampiyonları Ödülü için 2025 yılı adaylık sürecini başlattı. Hükumetler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcileri dahil olmak üzere çevreye dönüştürücü katkılar sağlayan birey ve kuruluşlar, bu prestijli ödül için aday gösterilebilecek.
2025: İklim eylemi için belirleyici bir yıl
UNEP, bu yıl özellikle iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler geliştiren kişi ve kurumlara odaklanıyor. Aday gösterilecek çalışmaların şu başlıklarda somut katkı sunması bekleniyor:
- Metan emisyonlarının azaltılması
- Bina ve inşaat sektöründe sürdürülebilirlik
- Enerji verimliliği dâhil olmak üzere sürdürülebilir soğutma çözümleri
- Temiz hava
- Ormanların korunması ve restore edilmesi
Bu yıl aynı zamanda Paris Anlaşması’nın 10. yılına denk gelirken, hükümetler COP30 öncesinde üçüncü ulusal katkı beyanlarını (NDC) sunmaya hazırlanıyor. Bu bağlamda 2025, küresel iklim hedeflerinin güncellenmesi açısından kritik bir döneme işaret ediyor.
Sürdürülebilir çözümler, çok yönlü faydalar
İklim çözümleri yalnızca çevreyi değil, aynı zamanda insan sağlığını, ekonomileri ve gıda güvenliğini de olumlu etkiliyor. Örneğin;
- Sürdürülebilir soğutma sistemleri gıda güvenliği ve ilaçların korunmasında hayati rol oynuyor.
- Metan emisyonlarının azaltılması, hava kalitesini iyileştiriyor ve enerji israfını engelleyerek milyarlarca dolarlık ekonomik fayda sağlıyor.
- Temiz hava sağlığı koruyor, erken ölümleri önlüyor ve sağlık harcamalarını azaltıyor.
- Orman ekosistemlerinin onarılması, doğal afet risklerini azaltıyor.
- Dayanıklı binalar, aşırı hava olaylarına karşı koruma sağlarken karbon salımını düşürüyor.
IEA projeksiyonlarına göre net sıfır emisyona geçiş, 2050 itibarıyla küresel GSYH’yi mevcut politikalara kıyasla %7 artırabilir.
Kategoriler ve başvuru süreci
Ödüller şu dört kategoride verilecek:
- Politika Liderliği
- İlham ve Eylem
- Girişimci Vizyon
- Bilim ve İnovasyon
Adaylıklar 2–30 Nisan 2025 tarihleri arasında tüm başvuru sahiplerine açık. Kazananlar 2025’in sonlarında açıklanacak.
2024’ün kazananları
2024 yılında, arazi restorasyonu, kuraklığa dayanıklılık ve çölleşmeyle mücadele alanlarında çalışan kişi ve kuruluşlar ödüle layık görülmüştü. Geçtiğimiz yıl ödül alan isimler arasında şunlar yer aldı:
- Sonia Guajajara – Brezilya Yerli Halklar Bakanı
- Amy Bowers Cordalis – Yerli hakları savunucusu
- Gabriel Paun – Rumen çevre aktivisti
- Lu Qi – Çinli bilim insanı
- Madhav Gadgil – Hindistanlı ekolojist
- SEKEM – Sürdürülebilir tarım girişimi
20. yılına giren ödül programı
2005 yılından bu yana verilen Dünya Çevre Şampiyonları Ödülü, bugüne dek 28’i dünya lideri olmak üzere 122 kişiyi ve kurumu onurlandırdı. Bu yıl ise hem ödül programının 20. yılı kutlanıyor hem de daha kapsamlı çözümlere duyulan ihtiyaç öne çıkıyor.
İlgili Makaleler
- UNEP: Çevresel krizler derinleşiyor, acil eylem şart!
- Yeni iklim planları ile yatırım fırsatları ve hızlanan büyüme
- Ağaçlandırma toprak sağlığını iyileştiriyor
- İnsan etkisi Dünya’nın buzul çağı döngüsünü geciktiriyor