Ana Sayfa Nükleer Yüksek teknoloji ve enerji: Türkiye’nin stratejik yaklaşımı

Yüksek teknoloji ve enerji: Türkiye’nin stratejik yaklaşımı

Yazar

Kas 17, 2024 @ 1:28 Değiştirilme tarihi: Kas 20, 2024 @ 0:58

Yapay zeka ve veri merkezlerinin hızla artan enerji talepleri, nükleer enerji kaynaklarına yönelimi zorunlu kılıyor

Yüksek teknoloji sektörlerinde artan enerji ihtiyacı

Yapay zeka uygulamaları ve büyük veri işlemleri, teknoloji şirketlerinin enerji tüketimini önemli ölçüde artırıyor. Microsoft ve Amazon gibi şirketler, veri merkezlerinin enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve karbon ayak izlerini azaltmak amacıyla nükleer enerjiye yatırım yapıyorlar.

Yeşil Haber’de yer alan Microsoft ve Amazon’un yapay zeka veri merkezleri için nükleer enerji yatırımları yazımız, teknoloji devlerinin temiz enerjiye yönelimini ayrıntılı şekilde ele alıyor.

Three Mile Island nükleer santralinin yeniden başlatılması

ABD’nin Pennsylvania eyaletinde bulunan Three Mile Island Nükleer Santrali, 1979 yılında yaşanan kısmi erime kazasıyla tanınıyor. 2019 yılında ekonomik nedenlerle kapatılan santralin, 2028 yılında yeniden faaliyete geçirilmesi planlanıyor.

Constellation Energy, Microsoft ile yaptığı 20 yıllık enerji satın alma anlaşması sayesinde bu projeyi hayata geçirmeyi hedefliyor. Santralin yeniden devreye alınmasıyla, Microsoft’un veri merkezlerine karbon emisyonsuz enerji sağlanması amaçlanıyor.

Küçük modüler reaktörler (SMR) teknolojisinin bu tür projelerde oynayabileceği rol oldukça önemli. Yeşil Haber’deki Küçük Modüler Reaktörlerin Dönüşüm Yılı ve Küçük Modüler Nükleer Reaktörler Geleceğin Enerji Kaynağı Olabilir mi? başlıklı yazılarımız, SMR’lerin gelecekte enerji ihtiyacını karşılamak için nasıl önemli bir seçenek olduğunu ele alıyor.

Küçük modüler reaktörler ve nükleer yakıtın önemi

Küçük modüler reaktörler (SMR) teknolojisi, enerji projelerinde oynadığı kritik rolle öne çıkıyor. SMR’ler, düşük maliyetli, güvenli ve esnek yapıları sayesinde artan enerji taleplerini karşılamak için önemli bir çözüm sunuyorlar. Bu reaktörler, özellikle temiz ve sürdürülebilir enerji arayışında büyük bir potansiyel taşıyorlar.

SMR teknolojisinin başarısı, yalnızca reaktör tasarımlarına değil, aynı zamanda yakıt tedarik zincirine de doğrudan bağlı. Bu bağlamda, ABD’de Terrapower ve ASP Isotopes gibi şirketler, HALEU (Yüksek Düzeyli Düşük Zenginleştirilmiş Uranyum) üretimine yönelik önemli yatırımlar gerçekleştiriyorlar. HALEU, SMR’lerin verimli ve güvenli bir şekilde çalışabilmesi için kritik bir yakıt olarak kabul ediliyor. Yeşil Haber’deki ASP Isotopes ve Terrapower: HALEU Yakıtı Üretimi için Tesis Kuracak başlıklı içerik, bu yakıtın SMR’ler üzerindeki hayati rolünü ve enerji güvenliği üzerindeki etkilerini ayrıntılı bir şekilde ele alıyor.

Microsoft gibi teknoloji devleri, SMR teknolojisine ve yakıt üretimine yaptıkları yatırımlarla hem sürdürülebilir enerji kaynaklarına erişimi artırmayı hem de enerji güvenliğini güçlendirmeyi hedefliyorlar. Bu tür girişimler, nükleer teknolojinin gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılamadaki stratejik önemini daha da artırıyor.

Türkiye’nin HIT-30 programı ve nükleer enerji stratejisi

Türkiye, yüksek teknoloji yatırımlarını teşvik etmek amacıyla HIT-30 programını başlattı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen bu program, 2030 yılına kadar Türkiye’yi bu alanda küresel bir merkez haline getirmeyi hedefliyor. HIT-30 programı kapsamında, yarı iletkenler, mobilite, yeşil enerji, ileri imalat, sağlıklı yaşam, dijital teknolojiler, haberleşme ve uzay gibi alanlarda 30’dan fazla başlıkta yatırımlara nitelikli destekler sağlanmaktadır. Daha fazla bilgi için Yeşil Haber’in detaylı makalesini inceleyebilirsiniz.

Dijital teknolojiler alanında, HIT-30 programı bulut hizmetleri sunan büyük ölçekli veri merkezlerini de destekliyor. Bu yatırımlarla, Türkiye’nin dijital altyapısının güçlendirilmesi ve bölgesel bir veri merkezi üssü haline gelmesi hedefleniyor.

Türkiye’den nükleer söz

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2050 yılına kadar Türkiye’nin 20 gigavat nükleer kurulu gücünü devreye alarak net sıfır emisyon hedefine katkı sağlayacaklarını belirti. COP29 toplantılarında, nükleer enerjinin Türkiye’nin enerji stratejisindeki önemi bir kez daha vurgulandı.

Şu anda yapımı süren ve toplam kapasitesi 4,8 gigavat olan Akkuyu Nükleer Santrali, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının %10’unu karşılayacak.
2028 yılına kadar dört ünitenin tamamlanması planlanıyor.
Sinop ve Trakya bölgelerinde iki yeni büyük nükleer santral inşası hedefleniyor.
Küçük modüler reaktörlerin bu projelere entegrasyonu değerlendiriliyor.

Nükleer enerjinin geleceği ve Türkiye için çıkarımlar

Yüksek teknoloji ekonomilerinin artan enerji talepleri, nükleer enerjinin yeniden önem kazanmasına yol açıyor. Türkiye’nin HIT-30 programı ve nükleer enerji hedefleri, enerji arz güvenliğini sağlamanın yanı sıra karbon emisyonlarını azaltma hedeflerine ulaşmada kritik bir rol oynayacak.

Bu bağlamda, uluslararası iş birlikleri ve yeni teknolojilerin entegrasyonu, Türkiye’nin enerji stratejisinde önemli bir yer tutuyor. Three Mile Island’ın dönüşüm hikayesi, nükleer enerjinin temiz enerji kaynakları arasında nasıl yeniden yükseldiğine dair önemli bir örnek. Yeşil Haber, bu alandaki en güncel gelişmeleri ve analizleri sunmaya devam edecek.