Ana Sayfa Öne Çıkanlar Dünya Bankası’ndan Türkiye’nin HVDC iletim yatırımlarına 6 milyar dolarlık destek

Dünya Bankası’ndan Türkiye’nin HVDC iletim yatırımlarına 6 milyar dolarlık destek

Yazar

Kas 26, 2025 @ 10:14 Değiştirilme tarihi: Kas 26, 2025 @ 10:14

Türkiye’nin 2035 yılı yenilenebilir enerji hedeflerine yönelik yüksek voltajlı doğru akım (HVDC) iletim hattı yatırımlarını destekleyecek 6 milyar dolarlık ilk finansman paketi için Dünya Bankası ile mutabakat sağlandı.

Hızlı bakış

Türkiye ile Dünya Bankası arasında HVDC iletim yatırımları için 6 milyar dolarlık ilk finansman paketi üzerinde mutabakat sağlandı.
Paket, 14.700 kilometrelik HVDC hattı ve 40 konvertör merkezi içeren toplam 28 milyar dolarlık yatırım programının başlangıcını oluşturuyor.
HVDC altyapısı, güneş ve rüzgar yoğun bölgelerden büyük tüketim merkezlerine daha düşük kayıpla elektrik taşınmasını hedefliyor.
Mutabakat sonrası TEİAŞ’ın hat güzergahları, çevresel ve sosyal etki analizleri ile teknik proje paketleri üzerinde çalışması bekleniyor.

Enerji Bakanlığı ve Dünya Bankası arasında gerçekleştirilen görüşmede sağlanan mutabakat

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 24 Kasım 2025 tarihinde Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Başkan Yardımcısı Antonella Bassani başkanlığındaki heyetle yapılan görüşmede Türkiye’nin yüksek voltajlı elektrik iletim yatırımlarına yönelik finansman için mutabakata varıldığını açıkladı. Mutabakat, Türkiye’nin yenilenebilir enerji entegrasyonunu hızlandırmayı amaçlayan uzun vadeli şebeke yatırımlarının ilk aşamasını oluşturuyor.

HVDC yatırımlarıyla Türkiye’nin 2035 enerji hedeflerine destek

Bakan Bayraktar’ın verdiği bilgilere göre ilk etapta sağlanacak 6 milyar ABD doları tutarındaki finansman, Türkiye’nin 2035 yılı yenilenebilir enerji hedeflerini karşılayacak şekilde planlanan yeni iletim altyapısının hayata geçirilmesi için kullanılacak. Türkiye’nin 2035 vizyonu kapsamında toplam 28 milyar ABD doları yatırımla 14.700 kilometrelik yüksek voltajlı doğru akım (HVDC) iletim hattı ve 40 adet HVDC konvertör merkezi kurulması hedefleniyor.

Türkiye’nin artan yenilenebilir kapasitesi için şebeke güçlendirme gereksinimi

Güneş ve rüzgar enerjisi başta olmak üzere yenilenebilir kurulu gücü hızla artan Türkiye’de, üretim bölgelerinden tüketim merkezlerine verimli enerji taşınması için HVDC altyapısına ihtiyaç duyuluyor. Yüksek kapasiteli HVDC hatlar, uzun mesafeli iletimde kayıpların azaltılması, şebeke stabilitesinin artırılması ve yenilenebilir kaynakların sisteme daha hızlı bağlanması açısından kritik öneme sahip bulunuyor.

Güneş ve rüzgar yoğun bölgelerin entegrasyonunda HVDC’nin rolü

Konya, Niğde, Kayseri, Eskişehir ve Ege’nin iç kesimleri gibi yenilenebilir üretimi yoğun bölgelerde mevcut şebeke kapasitesinin sınırına yaklaşılması, yeni HVDC hatlarına olan ihtiyacı artırıyor. Bu hatlar, özellikle bölgesel dengesizliklerin azaltılması ve elektrik arz güvenliğinin güçlendirilmesine katkı sağlayacak.

Dünya Bankası’nın uzun vadeli finansman yaklaşımı ve önceki açıklamalar

Dünya Bankası Türkiye Direktörü Humberto Lopez, Kasım 2024’te yaptığı açıklamada Türkiye’nin elektrik iletim yatırımları için toplam 28 milyar dolarlık finansman sürecinin değerlendirilmekte olduğunu duyurmuştu. Şimdi sağlanan 6 milyar dolarlık mutabakat, bu geniş kapsamlı programın ilk adımı olarak öne çıkıyor.

Şebeke modernizasyonu ve bölgesel enerji stratejisinin uyumu

HVDC omurgasının hayata geçmesi, Türkiye’nin elektrik arz güvenliğini artırmanın ötesinde, bölgesel enerji ticaretini güçlendirme hedefiyle de örtüşüyor. Avrupa, Kafkasya ve Orta Doğu ile kurulacak enterkonneksiyon hatlarında HVDC altyapısı önemli bir teknik gereklilik olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin 2035 yol haritasında yer alan enerji ihracatı kapasitesinin artırılması hedefi de bu yeni altyapı ile desteklenecek.

Mutabakat sonrası beklenen adımlar ve TEİAŞ’ın teknik hazırlıkları

Mutabakatın ardından TEİAŞ tarafından hat güzergahları, konvertör merkezi projeleri, çevresel ve sosyal etki değerlendirmeleri ile finansman paketine ilişkin teknik çalışmaların hazırlanması bekleniyor. Bu adımların tamamlanmasının ardından projenin Dünya Bankası yönetim kurulu tarafından onaylanmasıyla kredi süreci resmileşecek.

Türkiye’nin enerji dönüşümünde kritik eşik: HVDC altyapısının stratejik rolü

Sağlanan mutabakat, Türkiye’nin yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşabilmesi için yalnızca finansal bir adım değil; aynı zamanda şebeke mimarisinin yeni bir seviyeye taşınmasını zorunlu kılan yapısal bir dönüşümün başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Güneş ve rüzgar kapasitesi hızla artarken, üretimin büyük kısmı Konya, İç Anadolu, Ege ve Güneydoğu gibi tüketim merkezlerinden uzak bölgelerde yoğunlaşıyor. Bu durum, mevcut alternatif akım (AC) şebekesinin kapasite sınırlarına yaklaşmasına ve iletim kayıplarının artmasına neden oluyor.

HVDC teknolojisi, uzun mesafeli ve yüksek kapasiteli elektrik aktarımında çok daha düşük kayıplarla çalıştığı için yenilenebilir enerjinin sisteme güvenli ve sürekli biçimde bağlanabilmesinde kritik önem taşıyor. HVDC hatları, büyük ölçekli güneş ve rüzgar sahalarını ülkenin yük merkezlerine doğrudan ve kararlı bir akışla ulaştırırken, değişken üretimin yarattığı frekans dalgalanmalarını da şebekeden izole ederek sistem güvenilirliğini artırıyor.

Dağınık yapıdaki yenilenebilir üretimin artmasıyla birlikte şebekede iki temel ihtiyaç öne çıkıyor: yüksek kapasiteli iletim omurgası ve anlık üretim dalgalanmalarını yönetebilecek dönüştürücü merkezleri. Türkiye’nin 2035 hedefine ulaşmak için planladığı 40 adet HVDC konvertör merkezi, hem enterkonneksiyon kabiliyetini güçlendirecek hem de rüzgar-güneş üretiminin sisteme entegrasyonunu hızlandıracak.

Bütün bu nedenlerle Dünya Bankası ile atılan bu ilk adım, yalnızca yeni bir finansman paketi değil; Türkiye’nin yenilenebilir enerji temelli bir şebekeye geçişinde “omurga inşası” anlamına geliyor. Uygulanacak HVDC altyapısı, Türkiye’nin uzun vadede bölgesel bir enerji aktarıcısı ve ihracatçısı olma hedefini mümkün kılan teknik temel olarak değerlendiriliyor.

Türkiye’nin 2035’e kadar planladığı 28 milyar dolarlık HVDC odaklı iletim yatırımı ve bu sürecin Dünya Bankası tarafından desteklenmesi hakkında siz ne düşünüyorsunuz; bu altyapı adımı enerji dönüşümünü hızlandırmak için yeterli mi?