Dünya genelinde birçok ülke, fosil yakıtlardan yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapmak için ulusal politikalar geliştirerek, Paris Anlaşması iklim taahhütlerini yerine getirme çabası içinde.
Ancak bu geçişi gerçekleştirme başarısı ülkeden ülkeye değişmekte. 2023 itibarıyla en temiz enerji şebekelerine sahip ülkeler arasında Paraguay, Butan, Lesotho, Nepal ve Etiyopya gibi doğal kaynaklara sahip ülkeler öne çıkıyor. Bu ülkeler, küçük elektrik şebekeleri ve zengin doğal kaynaklar (hidroelektrik, jeotermal ve rüzgar enerjisi) sayesinde yenilenebilir enerjiden elektrik üretiminde yüksek oranlara ulaşıyorlar.
Temiz enerjiye geçişte öncü ülkeler ve başarıları
Paraguay: %100 temiz enerji
Güney Amerika ülkesi Paraguay, hidroelektrikten elde ettiği %100 temiz elektrik arzı ile dünyanın en temiz enerji şebekesine sahip. Ülke, Itaipu Barajı’ndan yıllık 9 GW hidroelektrik enerji üreterek, enerji ihtiyacını tamamen yenilenebilir kaynaklardan karşılamakta ve aynı zamanda Brezilya’ya enerji ihraç ediyor.
Butan: Karbon negatif bir gelecek
Butan, %99.8 oranında hidroelektrik enerjisi kullanarak, dünyanın karbon negatif ülkelerinden biri olma özelliğini taşımakta. Ülke, Avrupa Yatırım Bankası’ndan aldığı 160.2 milyon dolarlık kredi ile yenilenebilir enerji altyapısını, özellikle güneş enerjisi ve hidroelektrik projelerini geliştirme planlarını sürdürüyor.
Lesotho: Dağların gücü
Lesotho, %99.3’lük oranla elektriğinin büyük bir kısmını hidroelektrikten sağlıyor, ülkenin dağlık coğrafyası bu potansiyeli destekliyor. Ülke, 2028 yılında faaliyete geçmesi beklenen Polihali Barajı ile hidroelektrik kapasitesini artırmayı hedefliyor.
Nepal: Hidroelektrikte büyük potansiyel
Nepal, %98.4 oranında hidroelektrikle elektrik üretmektedir. Ülke, 50,000 MW hidroelektrik kapasitesi potansiyeli ile dünyanın en büyük üreticilerinden biri olma yolunda ilerliyor. Nepal, ayrıca Çin’in yatırımları ile elektrik erişimini önemli ölçüde artırıyor.
Etiyopya: Çeşitlendirilmiş yenilenebilir kaynaklar
Afrika Boynuzu’nda yer alan Etiyopya, elektriğinin büyük bir kısmını hidroelektrik başta olmak üzere, biyokütle, güneş, rüzgar ve jeotermal gibi yenilenebilir kaynaklardan sağlıyor. Ülke, mevcut 5,200 MW kurulu gücünü önümüzdeki on yıl içinde 17,000 MW’a çıkarmayı hedefliyor, ancak hızla büyüyen ekonomi ve nüfus karşısında talebin arzı aşma riski var.
Türkiye için dersler ve ilham kaynakları
Bu beş ülke, Türkiye’nin de ilerleyebileceği yenilenebilir enerji yol haritası için değerli örnekler sunuyor. Türkiye’nin, bu örnekleri inceleyerek kendi doğal kaynaklarını daha etkin kullanması ve yenilenebilir enerji altyapısını güçlendirmesi büyük önem taşıyor. Yeşil Haber olarak, bu tür global başarı hikayelerini Türkiye’deki yenilikçi enerji çözümleri için ilham ve yol gösterici olarak paylaşmaya devam edeceğiz.