Ana Sayfa AI OpenAI ve Nvidia’dan 10 GW yapay zeka veri merkezi hamlesi enerji ve...

OpenAI ve Nvidia’dan 10 GW yapay zeka veri merkezi hamlesi enerji ve su etkileriyle gündemde

Yazar

Baha Ata

Eyl 23, 2025 @ 14:15 Değiştirilme tarihi: Eyl 23, 2025 @ 14:15

OpenAI ile Nvidia arasındaki stratejik ortaklık, 2026’nın ikinci yarısında başlayacak en az 10 gigawatt kapasiteli AI veri merkezleri kurulumunu ve Nvidia’nın aşamalar ilerledikçe OpenAI’ye 100 milyar dolara kadar yatırım yapmasını içeriyor.

Bu büyüklük, enerji arzı ve tatlı su ihtiyacında yeniden değerlendirmeyi gerektiriyor.

Hızlı bakış

OpenAI ve Nvidia, 2026’dan itibaren 10 GW kapasiteli yapay zeka veri merkezleri kurmayı planlıyor.
Nvidia, aşamalar ilerledikçe OpenAI’ye 100 milyar dolara kadar yatırım yapacak.
Bu ölçek, enerji talebini artırırken tatlı su soğutma yöntemlerinin sürdürülemezliğini gündeme taşıyor.
Alternatif çözümler arasında yenilenebilir enerji, atık ısı geri kazanımı ve deniz suyu soğutma öne çıkıyor.
Türkiye için veri merkezi yatırımlarında enerji arzı, su stresi ve yenilenebilir entegrasyonu kritik olacak.

OpenAI ve Nvidia arasında 10 gigawattlık yapay zeka veri merkezi planı

OpenAI ve Nvidia, en az 10 GW Nvidia sistemi kurulumu için niyet mektubu açıkladı. Nvidia, her gigawatt devreye girdikçe OpenAI’ye 100 milyar dolara kadar yatırımı aşamalı olarak yapmayı planlıyor. İlk 1 GW kurulumun 2026’nın ikinci yarısında Nvidia’nın Vera Rubin platformu üzerinde başlatılması hedefleniyor. Bu girişim, OpenAI’nin yeni nesil modelleri için eğitim ve çıkarım (inference) kapasitesini artırmayı amaçlıyor.

Finansman ve büyük iş ortakları: Oracle, Microsoft, SoftBank–Stargate

OpenAI, Nvidia ile iş birliğinin yanı sıra Oracle ile 300 milyar dolar seviyesinde bulut ve dijital kapasite sözleşmesi imzaladı; bu, Oracle’ın kontrat bakiyesinde rekor artış yarattı. Microsoft ve diğer ortaklar (SoftBank ile Stargate girişimi dahil) ek kapasite ve finansman sağlıyor. Ancak Stargate projesinde yaz aylarında kapsam daralması ve yeniden ayarlama haberleri geldi. Yıl sonunda daha küçük ölçekli ilk aşama hedefleniyor.

10 GW yapay zeka altyapısının enerji, su ve soğutma etkileri

10 GW kapasitedeki AI altyapısı onlarca yeni veri merkezi kümelenmesi anlamına geliyor ve bu da yerel elektrik sistemlerinde talep yönetimi, iletim kapasitesi ve yenilenebilir entegrasyonu ihtiyacını artırıyor. Günümüzde veri merkezlerinin büyük bir kısmı tatlı su veya evaporatif sistemlerle soğutuluyor, su stresi olan bölgelerde bu toplumsal ve çevresel baskı yaratıyor. Bu nedenle deniz suyu soğutma, atık ısının şebekeye veya bölgesel ısıtma sistemlerine geri kazanımı, sıvı daldırma (immersion) ve AI tabanlı soğutma optimizasyonu gibi alternatifler yatırımların temel parçaları oluyor.

Yenilenebilir enerji ve tatlı su dışı soğutma senaryoları

Büyük ölçekli kurulumlar, yenilenebilir elektrik üretimi (rüzgar, güneş), esneme/depolama (batarya, ısı/soğuk depolama), atık ısı geri kazanımı (şehirsel ve bölgesel ısıtma) ve deniz suyu tabanlı soğutma kombinasyonları ile sürdürülebilir hale getirilebilir. Yer seçimi açısından su stresi düşük, yenilenebilir potansiyeli yüksek ve güçlü iletim bağlantısına sahip alanlar öncelikli. Bu da izin süreçleri ve toplumsal lisans için kritik önemde.

Türkiye için enerji arz güvenliği ve veri merkezi konumlandırma çıkarımları

Türkiye, büyüyen AI ve BT işlem talebini karşılarken yenilenebilir kurulu güç ve iletim/yük dağıtım planlarını AI veri merkezleriyle birlikte düşünmek zorunda. Yeni veri merkezi yatırımlarında: su stresi (bölgesel farklılıklar), deniz suyu soğutmaya yakınlık (kıyı kentler), yenilenebilir projelerle PPA/YEKT modeli, atık ısı kullanımı ve YES (yeşil enerji sertifikaları) gibi mekanizmalar önem kazanıyor. Regülatör ve yerel yönetimler için su kullanım sınırları, atık ısı zorunlulukları ve yenilenebilir payı hedefleri çevresel baskıyı azaltmada belirleyici olabilir.

GB300’ten Vera Rubin’e teknoloji yol haritası ve zaman çizelgesi

Nvidia’nın Blackwell Ultra GB300 duyuruları ve ardından gelen Vera Rubin takvimi, 2026’nın ikinci yarısında ilk Rubin tabanlı sistemlerin devreye alınacağını gösteriyor. Bu geçiş, model eğitimi ve çıkarım maliyetlerinde yeni verimlilik seviyeleri hedefliyor.

Yapay zeka altyapısı büyümesinde piyasa işaretleri, riskler ve belirsizlikler

Altyapı yatırımları hızlanırken, yeni model çıkışlarının her zaman beklenen kalite artışını sağlamadığı dönemler gözlendi. GPT-5 lansmanı sonrası kullanıcı geri bildirimleri, büyük sermaye harcaması ile gerçek dünya benimsemesi arasındaki zamanlama riskine işaret ediyor. Bu nedenle finansmanda “aşama aşama yatırım” (gigawatt başına) yaklaşımı, talep ve performans dengesizliği riskini yönetmek amacıyla tercih ediliyor.

Yapay zeka altyapısını yeşil geçişle uyumlama fırsatları

Sonuç olarak; büyük oyuncular (Nvidia–OpenAI ekseni ve Oracle/Microsoft/SoftBank gibi ortaklar) altyapıyı hızlı ve finansal olarak katmanlı büyütüyor. Bu büyüme, enerji karmasında yenilenebilir payını artırma, tatlı suya bağımlılığı azaltma ve atık ısıyı şehir sistemlerine geri kazandırma açısından büyük bir fırsat sunuyor. Planlama ve düzenlemeler doğru yapıldığında, AI veri merkezleri yeşil geçişin ivmesini güçlendirebilir.