2025 Dünya Çevre Günü, Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen 5 Haziran tarihinde, bu kez Güney Kore’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilecek. Bu yılki etkinlik, plastik kirliliğine karşı küresel anlaşmanın sonuçlanmasıyla daha da anlam kazanıyor.
Dünya her yıl 430 milyon tondan fazla plastik üretiyor. Bu plastiğin üçte ikisi kısa ömürlü ve hızla atığa dönüşüyor. Okyanuslara karışan ve mikroplastik olarak insan gıdasına kadar ulaşan bu atıklar, hem çevresel hem de sağlık açısından ciddi tehditler oluşturuyor.
Küresel plastik anlaşmasında son düzlüğe girildi
Mart 2022’de BM Çevre Meclisi’nde alınan tarihi 5/14 sayılı kararla başlatılan süreç, plastik kirliliğini tüm yaşam döngüsü boyunca ele alan bağlayıcı bir anlaşma hedefliyor. Beş oturumdan oluşan müzakere süreci, 2024 sonunda Güney Kore’nin Busan kentinde yapılan INC-5.1 oturumuyla kritik bir eşiğe ulaştı. Sürecin finali ise 5–14 Ağustos 2025 tarihlerinde İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenecek INC-5.2 oturumunda yapılacak.
Ev sahibi ülke güçlü bir çevre diplomasisine hazırlanıyor
Güney Kore Çevre Bakanı Han Wha-jin, 2025 Dünya Çevre Günü’nün çevre koruma tarihinde bir dönüm noktası olacağını belirterek, “Plastik anlaşmasının tamamlanacağı bu süreçte, küresel mücadelede liderlik edeceğiz” dedi. Kore, bu bağlamda çevresel diplomasi ve plastik kirliliğini önleme konusunda örnek uygulamaları da sergilemeye hazırlanıyor.
UNEP’ten çağrı: Güçlü ortaklıklarla sistematik değişim mümkün
BM Çevre Programı (UNEP) İcra Direktörü Inger Andersen, güçlü ortaklıkların çevresel çok taraflılığın temelini oluşturduğunu vurgularken, “Güney Kore’nin ev sahipliği, plastik kirliliğine son verme yolculuğunda küresel dayanışmayı güçlendirecek” dedi.
#BeatPlasticPollution kampanyası herkesi harekete çağırıyor
2025 Dünya Çevre Günü kampanyası, doğadan ilham alan çözümleri ve gerçek dünyadan örnekleri ön plana çıkaracak. Bireylerden sanayiye, kamu kurumlarından sivil topluma kadar herkesin sürdürülebilir uygulamalara geçişini teşvik edecek. Etkinlikler, çevrimiçi harita üzerinden paylaşılabilecek.
Etkinlik kaydı başladı: Dünya Çevre Günü haritasında yerinizi alın
2025 yılına özel etkinlik kaydı artık açık. Kendi etkinliğinizi kaydetmek ve kampanyaya katkıda bulunmak için aşağıdaki bağlantı üzerinden formu doldurarak gönderebilirsiniz.
Ayrıca, halihazırda oluşturulmuş tüm etkinlikleri inceleyebilir, Dünya Çevre Günü’nü birlikte daha anlamlı hale getirebilirsiniz:
Etkinliğinizi kaydedin ve haritaya ekleyin (resmî UNEP sayfası)
Dünya Çevre Günü’nün tarihçesi ve evrimi
İlk kez 1973’te kutlanan Dünya Çevre Günü, bugüne kadar 150’den fazla ülkede milyonlarca insanı harekete geçirdi. 2023’te Fildişi Sahili ev sahipliğinde, 2024’te ise Suudi Arabistan’da gerçekleşen etkinlik, 2025’te plastik krizine odaklanarak Kore’de küresel bir farkındalık kampanyasına dönüşecek.
Türkiye açısından ne anlama geliyor?
Plastik üretimi ve atık yönetimi Türkiye’nin de öncelikli çevre sorunları arasında. Küresel anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye’de üretim, geri dönüşüm ve ithalat politikalarında köklü değişiklikler gündeme gelebilir. Ayrıca yerel yönetimlerin plastik atık azaltım hedefleri, sivil toplumun rolü ve endüstriyel dönüşüm süreci daha fazla önem kazanacak.
INC müzakere süreci ve takvimi
– INC-1: Punta del Este, Uruguay (Kasım–Aralık 2022)
– INC-2: Paris, Fransa (Mayıs–Haziran 2023)
– INC-3: Nairobi, Kenya (Kasım 2023)
– INC-4: Ottawa, Kanada (Nisan 2024)
– INC-5.1: Busan, Güney Kore (Kasım–Aralık 2024)
– INC-5.2: Cenevre, İsviçre (Ağustos 2025)
Sürecin sonunda ortaya çıkacak bağlayıcı metin, plastik üretimi, tasarımı, kullanımı ve bertarafını kapsayan bütüncül bir yaklaşım içerecek.
Dünya Çevre Günü 2025, bu sürecin sadece diplomatik değil, toplumsal bir seferberlik haline dönüşmesini sağlayarak tarihi bir eşik olacak.
© 2025 Yeşil Haber