Türkiye Çevre Ajansı, 26 Ağustos 2025 tarihli güncelleme ile Depozito İade Makinesi oranlarını 2025 ve 2026 için düşürdü, toplam %20 hedefini 2027 sonuna erteledi.
İl merkezlerinde en az 3 şube şartı 1 şubeye indirildi ve DSYS Operatörünün DİM kurup işletebilmesine ilişkin hüküm eklendi.
Güncellemenin özeti: 2025 ve 2026 oranları ile 2027 takvimi
“Zorunlu Depozito Yönetim Sistemi Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar”da yapılan 26 Ağustos 2025 tarihli değişiklikle, büyük ve zincir mağazaların Depozito İade Makinesi (DİM) içeren iade noktası kurma yükümlülükleri güncellendi. 2025 yıl sonu için öngörülen %10 asgari oran %5’e düşürüldü. 2026 yıl sonu için planlanan %20 oranı ise %10’a çekildi. Toplamda %20’lik kapsama ulaşma şartı 2027 yıl sonuna ertelendi.
İl merkezlerinde şube şartı üçten bire indirildi
Önceki düzenlemede il merkezlerinde en az 3 şubede DİM planlama zorunluluğu bulunurken, güncelleme ile bu alt eşik 1 şubeye indirildi. Böylece ilk aşamada iade altyapısının kurulumu için şube tabanlı asgari gereklilik hafifletildi.
DSYS Operatörüne yeni yetki: DİM kurup işletebilme
Değişiklikler arasında, Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün (DSYS Operatörü), büyük ve zincir mağazaların şubelerine DİM içeren iade noktası kurup işletebilmesine imkân tanıyan hüküm de yer aldı. Bu adım, iade noktası altyapısının merkezi bir aktör tarafından desteklenmesini mümkün kılıyor.
Arka plan: 22 Ocak 2025 düzenlemesi ve önceki çerçeve
22 Ocak 2025 tarihli düzenlemede, 2025 için %10, 2026 ve/veya 2027 için %20 kapsama hedefi ve il merkezlerinde en az 3 şube şartı yer alıyordu. 26 Ağustos 2025 güncellemesi bu hedef ve eşikleri aşağı yönde revize ederek uygulama takvimini 2027 sonuna uzattı.
Kimleri etkiliyor: Büyük ve zincir mağazalar, iade noktaları, tüketici deneyimi
Güncelleme, büyük ve zincir mağazaların DİM içeren iade noktası kurma yükümlülüklerini doğrudan etkiliyor. Oranların düşürülmesi ve şube eşiğinin azaltılması, kısa vadede kurulum ve işletme yükünü hafifletirken, iade noktalarının tüketiciye yakınlığı ve erişilebilirliği üzerinde fark yaratabilir.
Firecarrier değerlendirmesi: Uygulama gerçekliği ile hedeflerin dengesi
Hedef oranların düşürülmesi ve takvimin ötelenmesi, kısa vadede perakende tarafında kurulum baskısını azaltabilir. Ancak orta–uzun vadede sıfır atık ve AB uyumu hedefleri açısından iade altyapısının yaygınlaşma hızını yavaşlatma riski taşır. Etkin bir geri kazanım için; iade noktalarının konumlandırılması, DİM tedarik–işletme modeli, lojistik ve tüketici yönlendirmesi (fiyat etiketi, fiş/uygulama entegrasyonu) birlikte ele alınmalı.
Yeşil Haber bağlamı: Önceki içerikler ve OVP ile ilişki
Depozito sistemi ve iade altyapısı Yeşil Haber’de daha önce de ele alındı. Son OVP 2026–2028 yeşil dönüşüm analizimizde depozito başlığının önemine dikkat çekmiştik. Ayrıca uygulamaya dönük örnek ve değerlendirmeler için şu dosyalarımıza bakınız: Türkiye depozito yönetim sistemi Sakarya 2025, Geri dönüşüm yapana nakit kazandıracak depozito sistemi, Yerli depozito iade otomatları.
Zorunlu depozito düzenlemesindeki bu değişiklik sizce tüketicinin iade alışkanlıklarını nasıl etkileyecek, hedeflere ulaşmak için yeterli mi? Görüşlerinizi yorumlarda paylaşın.
İlgili haberler
- OVP 2026–2028 yeşil dönüşüm ve depozito iade sistemi
- Depozito Yönetim Sistemi Türkiye genelinde yaygınlaşıyor
- Geri dönüşüm yapana nakit kazandıracak depozito sistemi geliyor
- Yerli depozito iade otomatları Türkiye’yi sıfır atığa hazırlıyor
- İngiltere’nin yeni atık politikası ve Türkiye’nin gelecek stratejisi
© 2025 Yeşil Haber