Tarım arazilerinde güneş enerjisi kullanımı, Türkiye’nin enerji bağımsızlığına ve tarımsal verimliliğe katkı sağlayacak.
Türkiye, yenilenebilir enerji çözümleri konusunda önemli adımlar atmaya devam ediyor. Bu adımlardan biri de Tarım-Güneş Enerji Santralleri (TarımGES), tarım arazilerinin hem enerji üretimi hem de tarımsal faaliyetler için eş zamanlı kullanımı ile büyük bir potansiyel taşıyor. Solar3GW Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Bahadır Turhan, bu uygulamaların doğru mevzuat değişiklikleri ile Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltabileceğini ve yaklaşık 15 GW’lık ek bir güç kapasitesi yaratabileceğini belirtti. Peki, TarımGES nedir, nasıl çalışır ve Türkiye’ye sağladığı faydalar nelerdir?
TarımGES ve Türkiye’nin enerji bağımsızlığına katkısı
TarımGES projeleri, tarım arazilerinde yer alan güneş enerjisi santralleriyle, çiftçilere hem enerji üretebilecekleri hem de tarımsal verimliliklerini artırabilecekleri firsatlar sunuyor. Solar3GW, bu sistemlerin Türkiye’nin enerji bağımsızlığını artıracağına inanıyor. Ancak bu projelerin hızla uygulanabilmesi için mevzuat değişikliklerine ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Halihazırda Türkiye’de tarım arazilerinde GES kurulumu yalnızca öztüketim amaçlı ve sınırlı alanlarda yapılabiliyor. Ancak, TarımGES projelerinin daha geniş alanlarda uygulanabilmesi için mevzuatın esnetilmesi gerektiği belirtiliyor. Eğer tüm arazilerin sadece binde 1’lik kısmı TarımGES alanı olarak belirlenirse, bu Türkiye’nin kurulu güneş enerjisi gücünün yüzde 75’ine denk bir potansiyel yaratabilir.
TarımGES uygulamalarının tarımsal verimlilik üzerindeki etkisi
TarımGES’lerin sadece enerji üretimine değil, aynı zamanda tarımsal üretim süreçlerine de katkı sağladığı belirtiliyor. Gelişen teknolojilerle birlikte, güneş enerjisi panellerinin altında yetiştirilen tarım ürünleri, aşırı hava koşullarına karşı daha fazla koruma sağlıyor ve verimliliği artırıyor. Aynı zamanda, su kaybı azalıyor ve bitkilerin terlemesiyle panellerin soğutulmasına katkı sağlanıyor, bu da elektrik üretimini artırıyor. Türkiye’nin giderek daha fazla ekstrem hava koşullarıyla karşı karşıya kaldığı göz önünde bulundurulduğunda, bu uygulamalar tarımsal verimliliği artırma noktasında büyük bir fırsat sunuyor.
Türkiye’de TarımGES projeleri ve deneme çalışmaları
Şu anda Türkiye’de birkaç TarımGES projesi deneme amaçlı olarak uygulanmakta. Solar3GW, bu projelere destek veriyor ve ODTÜ-GÜNAM ile birlikte Konya Ovası’nda 100 kW’lık pilot bir TarımGES kuruyor. Ayrıca, Ankara Ayaş’ta ODTÜ GÜNAM tarafından kurulan başka bir TarımGES de araştırmalara katkı sağlamayı amaçlıyor. Bu tür projeler, akademik çalışmalarla da desteklenerek, TarımGES sistemlerinin etkinliğini daha da artırmayı hedefliyor.
Dünya genelinde TarımGES uygulamaları artıyor
TarımGES uygulamaları, Türkiye’de olduğu gibi dünya çapında da hızla yayılmakta. Japonya, bu alandaki en gelişmiş ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. 2024 yılı itibarıyla dünya genelinde TarımGES’in kurulu gücünün 15 GW’a ulaşması bekleniyor, bu da güneş enerjisinin tarım alanlarında kullanımının önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor. TarımGES projeleri, sadece enerji üretiminde değil, aynı zamanda tarımsal verimliliğin artırılmasında ve gıda güvenliğinin sağlanmasında da kritik bir rol oynuyor.
Afrika’dan Avrupa’ya, Asya’dan Kuzey Amerika’ya kadar geniş bir coğrafyada uygulama bulan TarımGES projeleri, farklı iklim ve tarımsal koşullarda bile başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlıyor. Örneğin, Japonya’da güneş enerjisiyle tarım alanlarının eş zamanlı kullanımına yönelik yapılan projeler, hem enerji üretimi hem de bitkilerin iklimsel zorluklara karşı korunması konusunda büyük başarılar elde etti. Japonya’da 2024 yılı itibarıyla 3.000’den fazla TarımGES kurulumunun gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Avrupa’da ise TarımGES projeleri daha da yaygınlaşmakta. Almanya, Belçika, Litvanya, İtalya ve İspanya gibi ülkeler, bu teknolojiyi daha verimli kullanabilmek için araştırmalarını ve projelerini hızla ilerletiyor. Almanya’da, özellikle EAGER (Enhanced Agrivoltaic Systems for Energy and Food Security) adlı projede, TarımGES sistemlerinin gıda güvenliğini artırma ve ekilebilir arazileri daha verimli kullanma üzerine çalışmalar yürütülüyor. Bu projede, TarımGES sistemlerinin tarımsal üretimde verimliliği nasıl artırabileceği ve aynı zamanda sera gazı emisyonlarını nasıl azaltabileceği araştırılmakta.
TarımGES uygulamalarının yaygınlaşması, sadece enerji üretimi açısından değil, aynı zamanda sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması açısından da büyük bir fırsat sunuyor. Örneğin, Fransa’da güneş panelleriyle donatılmış seralar sayesinde, kış aylarında bile tarım ürünlerinin verimliliği artırılmakta, bu da hem çiftçilerin gelirini hem de gıda arzını güvence altına alıyor.
TarımGES’lerin çiftçilere sağladığı ekonomik faydalar
TarımGES projeleri, çiftçilere yalnızca tarımsal faaliyetlerinde verimlilik artışı sağlamıyor, aynı zamanda ekonomik anlamda da faydalar sunuyor. Güneş enerjisi santralleri, çiftçilerin tarlalarında ürettiği enerjinin fazlasını satmalarına imkân tanıyor, böylece çiftçilerin enerji maliyetlerini büyük ölçüde düşürmesine yardımcı oluyor. Ayrıca, tarımsal faaliyetler için gereken enerjinin yerinde üretilmesi, şebeke verimini artırarak işletme maliyetlerini azaltıyor.
TarımGES ve iklim değişikliğiyle mücadele: Küresel perspektif
TarımGES sistemleri, iklim değişikliğinin etkilerine karşı önemli bir savunma aracı olarak öne çıkıyor. Güneş panelleri, bitkiler için sıcaklık düzenlemesi yaparak, kuraklık gibi iklimsel zorluklarla mücadele edilmesine yardımcı oluyor. Ayrıca, dolu, don ve yoğun yağış gibi hava olayları karşısında ürün kayıplarını engelleyerek tarımsal üretimin sürekliliğini sağlıyor.
Uluslararası alanda, TarımGES uygulamalarının iklim değişikliğiyle mücadelede sağladığı faydalar üzerine pek çok çalışma gerçekleştiriliyor. Özellikle Avrupa ve Asya’daki bazı projeler, güneş enerjisi kullanımının tarımsal üretimde nasıl bir fark yaratabileceğini ortaya koyuyor. Örneğin, Japonya’daki TarımGES projeleri, tarım alanlarının güneş enerjisi panelleri ile korunmasını sağlayarak, yüksek sıcaklıkların bitki verimliliğini olumsuz etkilemesini engellemesini sağlıyor. Avrupa’daki TarımGES uygulamalarının çoğu da, tarım ürünlerinin iklim değişikliği nedeniyle karşı karşıya kaldığı tehditleri azaltmak için benzer stratejiler kullanılıyor.
TarımGES projeleri, ayrıca, sulama, aydınlatma ve diğer tarım faaliyetlerinde kullanılan enerjinin yerinde üretilmesini sağlayarak, su kullanımını da azaltıyor. Bu, su kaynaklarının giderek daha fazla kıtlaştığı günümüzde oldukça önemli bir fayda olarak öne çıkıyor.
Türkiye’nin TarımGES potansiyeli ve gelecek perspektifi
TarımGES uygulamaları, Türkiye için büyük bir fırsat sunuyor. Yeşil Haber olarak, yenilikçi teknolojilerle tarım arazilerini daha verimli bir şekilde kullanarak, enerji üretiminin yanı sıra tarımsal verimliliğin de büyük ölçüde artırılabileceğine inanıyoruz. Mevzuat değişiklikleriyle, bu projelerin daha yaygın hale gelmesi, Türkiye’nin enerji bağımsızlığını güçlendirecek ve tarım sektörüne önemli katkılar sağlayacaktır. Türkiye, bu alandaki potansiyelini en iyi şekilde değerlendirebilmek için gerekli adımları atmaya devam etmelidir.
İlgili Makaleler
- Türkiye’nin İlk Tarım GESİ Elektrik Üretimine Başlıyor
- Güneşin Peşinden Koşan Tarım: Ayaş’ta Bir İlk
- Tarım Arazilerinde 11 GW Güneş Enerjisi Kurulabilir
- Çin, Sıfır Karbon Hedefine Tarımda Güneş Enerjisini Kullanarak Ulaşacak
- Güneş Enerjisi Tarımda Nasıl Verimliliği Artırır?
Bu gönderiyi Instagram’da gör
