Türkiye’nin nükleer yol haritası: 2050’de 20 GW, SMR ve küresel iş birliği

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, UAEA’nın 69. Genel Konferansı’na gönderdiği video mesajda nükleer enerjinin Türkiye’nin enerji vizyonunda merkezi bir rol oynadığını vurguladı.

2035’e kadar 7 GW, 2050’ye kadar ise küçük modüler reaktörlerin (SMR) de katkısıyla 20 GW nükleer kapasite hedefi paylaşıldı.

Nükleer enerjinin merkezi rolü ve 2053 net sıfır hedefi

Bakan Bayraktar, Türkiye’nin ulusal enerji stratejisinin sürdürülebilir kalkınma, enerji güvenliği ve 2053 net sıfır emisyon hedefi üzerine kurulu olduğunu belirterek, nükleer enerjinin bu vizyonda merkezi konumda olduğunu ifade etti. Bu yaklaşım, iklim değişikliğiyle mücadele, arz güvenliği ve ekonomik kalkınma başlıklarını aynı çerçevede ele alıyor.

Elektrik talebi üç katına çıkarken arz planı

Türkiye’nin elektrik talebinin önümüzdeki 30 yıl içinde üç katına çıkacağı öngörülüyor. Bayraktar, artan talebi karşılamak için nükleer ve yenilenebilir kaynaklar dahil olmak üzere tüm alanlarda elektrik üretim kapasitesinin artırıldığını belirtti. Bu çerçeve, uzun vadeli planlamada nükleer enerjiyi tamamlayıcı değil, temel bir bileşen olarak konumlandırıyor.

2035’te 7 GW, 2050’de 20 GW: Küçük modüler reaktörlerle yol haritası

Bakan, 2035’e kadar 7 GW nükleer kapasitenin devreye alınmasının hedeflendiğini, 2050’ye kadar ise küçük modüler reaktörlerin (SMR) de sisteme eklenmesiyle toplam kapasitenin 20 GW seviyesine çıkarılacağını aktardı. SMR yaklaşımı; esnek kurulum, kademeli yatırım ve şebeke entegrasyonunda ölçeklenebilirlik gibi avantajları gündeme getiriyor.

IAEA ile yakın iş birliği ve küresel üç kat hedefi

Türkiye, COP29’da alınan karar doğrultusunda 2050’ye kadar küresel nükleer kapasiteyi üç katına çıkarma hedefine bağlılığını yineledi. Bayraktar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA/IAEA) kapasite oluşturma ve uzmanlık paylaşımı çabalarına aktif destek verildiğini vurguladı; güvenli, emniyetli ve barışçıl kullanım ilkeleri temelinde çok taraflı iş birliğine atıf yaptı.

Çekmece araştırma reaktörünün daha etkin kullanımı

Barışçıl amaçlarla nükleer bilimsel kapasitenin güçlendirilmesi kapsamında, İstanbul’daki araştırma reaktörünün daha aktif kullanılması planlanıyor. Bu adım, temel bilimden uygulamalı teknolojiye uzanan alanda insan kaynağı gelişimi ve Ar-Ge çıktılarının güçlenmesine hizmet etmeyi amaçlıyor.

TENMAK’ın rolü ve Atoms4Food girişimi

Bakan, UAEA’nın gıda güvenliği, tarım, sanayi, su yönetimi, sağlık ve çevre koruma alanlarındaki programlarını hatırlatarak Türkiye’nin Atoms4Food gibi girişimlere katılımını ve TENMAK’ın ajansın iş birliği merkezlerinden biri olarak tanınmasını memnuniyetle vurguladı. Bu çerçeve, nükleer teknolojilerin enerji dışı alanlarda da toplumsal faydaya dönüştürülmesine odaklanıyor.

Politika ve yatırım açısından değerlendirme: Kapsam, hız ve paydaş uyumu

Açıklamalar, nükleer enerjinin Türkiye’nin uzun vadeli enerji karmasında stratejik bir omurga olarak planlandığını gösteriyor. 20 GW’lık hedef; şebeke esnekliği, baz yük ihtiyacı ve arz güvenliği gibi unsurlarla uyumlu bir kapasite artışı perspektifi sunuyor. Bununla birlikte uygulamada; güvenlik standartları, lisanslama ve düzenleme süreçleri, yerelleştirme ve tedarik zinciri, finansman modelleri ve toplumsal kabul gibi başlıklarda paydaşlarla şeffaf ve veri temelli bir iletişim ve koordinasyon gerekecek. UAEA ile yakın iş birliği ve SMR yol haritası, bu süreçlerin hızlandırılmasında ve kapasite geliştirmenin sürdürülebilirliğinde kritik araçlar olarak öne çıkıyor.

İklim, güvenlik ve kalkınma için nükleer potansiyelin tamamı

Bayraktar’ın mesajı, iklim değişikliği, enerji güvenliği ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri arasında nükleer enerjiyi tam potansiyeliyle değerlendirmenin altını çiziyor. Paylaşılan yol haritası; artan elektrik talebi, 2053 net sıfır hedefi ve küresel üç kat vizyonu ile uyumlu, çok paydaşlı ve aşamalı bir dönüşüm planına işaret ediyor.

Sizce Türkiye’nin 2050’ye kadar 20 GW nükleer enerji kapasitesi hedefi enerji güvenliği ve iklim mücadelesinde yeterli bir adım mı?

İlgili haberler

• Türkiye 2035’e kadar Sinop ve Trakya’da nükleer elektrik üretimi
• Küçük modüler reaktörler Türkiye’nin geleceğinde rol alabilir
• Türkiye enerji sektöründe ABD’li şirketlerin gözdesi küçük modüler reaktörler SMR
• Eksim Ventures’den Aalo Atomics’e küçük modüler reaktör yatırımı
• Akkuyu NGS 4’üncü ünite buhar yoğuşturucu tankı sahaya ulaştı
• Akkuyu NGS: 70 Türk mühendis Rusya’da yüksek lisansa yerleştirilecek
• NuScale hidrojen üreten nükleer reaktörünü tanıttı
• Küçük modüler nükleer reaktörler SMR geleceğin enerji kaynağı olabilir mi