Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (EPA), düşük gelirli topluluklara iklim değişikliğiyle mücadelede destek olmak amacıyla ulusal bir yeşil banka başlatma kararı aldı. Bu banka, özel sektör fonlarını iklim değişikliğine duyarlı topluluklara ABD çapında yönlendirmeyi hedefliyor. Bu yaklaşım Türkiye için de bir örnek olabilir.
EPA, geçtiğimiz yıl çıkarılan iklim yasasından elde edilen fonlarla düşük gelirli toplulukların iklim değişikliğiyle mücadelesine destek olmak amacıyla ulusal bir yeşil banka kurma kararı aldı. Bu fon, iklim değişikliğinde ekonomik olarak en çok etkilenecek fakir topluluklara doğrudan kaynak aktarımını sağlamayı hedefliyor. Kurulacak yeşil banka, Amerika Birleşik Devletleri’nin uygulamaya koyduğu devasa iklim yasasının gözden kaçan ancak hayati bir parçası olarak görülüyor. Düşük gelirli bölgelerde özel sektör fonlamasının zor olduğu pil depolama, elektrikli araç şarj noktaları ve bina iyileştirmeleri gibi alanları finanse etmek için bu fonlar çok büyük önem taşıyor.
Temiz enerji projeleri özel sektörle işbirliğiyle finanse edilecek
Yeşil bankalar aslında gerçek anlamda bankalar değiller. Hükümet destekli yatırım fonları olarak faaliyet gösterecekler ve temiz enerji projelerine finansman sağlamak için özel sektörle birlikte çalışacaklar. Normal ekonomik akışta krediler, kredi garanti mekanizmaları ve diğer borç finansmanı araçlarını kullanarak dış yatırımcıları çekmeyi hedeflerler. Düşük gelirli topluluklarda bu standart akış ile temiz enerji projelerini sürdürmek büyük imkansızlıklar içinde iken bu program ile, devlet fonlaması ve diğer teşvikler sayesinde, özel sektör daha az riskli hale gelen iklim projelerine yatırım yapma fırsatı bulacak.
Kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve devlet destekli programlar
EPA, ABD’nde faaliyet gösteren birkaç kar amacı gütmeyen kuruluşa yeşil banka fonlarının bir bölümünü dağıtma planı yapıyor. Geriye kalan fonlar ise düşük gelirli toplulukları hedefleyen bir eyalet güneş enerjisi programıyla dağıtılacak. Bu programlar, yıllardır yeşil fonlara sahip olan bazı ABD eyaletlerdeki projelerin gelişimini teşvik etmek amacıyla kurulmuş projeler. Yeşil fonlar, finanse edecekleri projeleri seçme özgürlüğüne sahipler ve faizle geri ödenen krediler gibi finansal araçları kullanarak zaman içinde fonlarını büyütebilmeleri olanaklarıyla esnek bir yapıya sahipler.
Amerika Birleşik Devletleri Örneği ve Türkiye İçin Potansiyel
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bu girişim, Türkiye için de bir örnek olabilecek çabaları yansıtmaktadır. Düşük gelirli toplulukların iklim değişikliğiyle mücadelesine destek olmak, temiz enerji projelerini finanse etmek ve yeşil teknolojilere erişimi artırmak, Türkiye’nin de önem verdiği konular arasında yer almakta. Bu çerçevede, Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı’nın başlattığı yeşil banka modeli, Türkiye’de benzer bir yaklaşımın hayata geçirilmesi için ilham kaynağı olabilir.
Sonuç olarak, düşük gelirli topluluklara yönelik yeşil banka girişimi, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım. Amerika Birleşik Devletleri’nin çabaları, Türkiye’nin de benzer şekilde sürdürülebilir kalkınma ve iklim dostu projeler konusunda adımlar atmasına öncü fikir olabilir. Türkiye’nin de yeşil banka kavramında hızlı bir şekilde uygulama adımlarına geçmesi yeşil dönüşüm ve gelecek ekonomisinde büyük bir avantaj sağlayacaktır.
