Çinli araştırmacılar, enerji depolama santrallerinin yatırım, maliyet ve güvenilirlik analizini hızlandıran yeni NSGA-II tabanlı algoritmayı geliştirdi.
Güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir kaynaklar, üretim dalgalanmaları nedeniyle enerji şebekelerinde istikrarsızlık yaratabiliyor. Bu nedenle enerji depolama santralleri (ESPP), arz güvenliği ve şebeke dengesi için vazgeçilmez bir rol üstleniyor. Ancak teknik performans, maliyet ve çevresel etki gibi faktörlerin bir arada değerlendirilmesi uzun süredir zorluk yaratıyor. Geleneksel yaklaşımlar genellikle ya maliyet odaklı ya da güvenilirlik merkezli kalıyor.
Araştırmanın sunduğu yeni bakış açısı
Çalışma, Jiasheng Wu, Chao Dong, Bangjin Liu, Zheng Weng ve Junyu Zhu adlı Çinli araştırmacılar tarafından yürütüldü. Ekip, çok amaçlı optimizasyon algoritması NSGA-II’yi daha gelişmiş bir modele dönüştürdü.
- Başlangıç popülasyonu yeniden tasarlandı: Algoritma artık daha geniş bir çözüm uzayı tarayabiliyor.
- Yeni çaprazlama mekanizması: Yerel çözümlerde sıkışma önlenerek global optimuma daha hızlı ulaşılıyor.
Bu yenilikler sayesinde algoritma 3 ila 5 kat daha hızlı çalışıyor ve daha etkili optimizasyon sonuçları üretiyor.
Yatırım getirisi ve küresel etkiler
Modelleme sonuçlarına göre enerji depolama santrallerinin yıllık yatırım getirisi uygun koşullar altında %13’e kadar çıkabiliyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA – International Energy Agency) verilerine göre küresel enerji depolama pazarının 2030 yılına kadar 550 GW kapasiteye ulaşması bekleniyor. Bu bulgular, enerji depolamanın yalnızca çevresel değil, ekonomik açıdan da güçlü bir yatırım fırsatı sunduğunu gösteriyor.
Türkiye için ne anlama geliyor?
Türkiye’de EPDK tarafından verilen depolama lisansları 2023 itibarıyla hız kazanmış durumda ve 2030’a kadar 10 GW depolama kapasitesine ulaşma hedefi bulunuyor. Pomega-Kontrolmatik’in 300 MWh’nin üzerindeki projeleri, bu alanda atılan önemli adımlardan biri. Çinli araştırmacıların geliştirdiği bu değerlendirme algoritması, Türkiye’deki yatırımların risklerini azaltıp kârlılığını artırabilecek stratejik bir araç olarak öne çıkıyor.
Akıllı enerji yatırımlarında yeni dönem
Uzmanlar, yapay zeka tabanlı bu yeni yaklaşımın yenilenebilir enerji entegrasyonunda kritik karar süreçlerini hızlandıracağını vurguluyor. Daha hızlı analiz, daha yüksek yatırım getirisi ve şebeke güvenliği açısından enerji depolamada yeni bir dönem başlıyor. Enerji dönüşümünde stratejik kararların yapay zekayla desteklenmesi, Türkiye’nin yenilenebilir enerji yatırımlarını daha güçlü ve sürdürülebilir hale getirebilir.
Yapay zekayla enerji depolamanın geleceği
Enerji depolama santrallerinin performansını değerlendiren yeni NSGA-II tabanlı algoritma, yatırım kararlarını hızlandırırken maliyet ve güvenilirlik dengelerini optimize ediyor. Çinli araştırmacıların geliştirdiği bu sistem, küresel pazarın büyüyen enerji depolama ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte. Önümüzdeki yıllarda yapay zeka destekli bu tür yaklaşımların yaygınlaşması, yatırımcıların risk yönetimini güçlendirecek ve yenilenebilir enerji altyapısının daha verimli bir şekilde gelişmesine katkı sağlayacak.
İlgili makaleler
- Türkiye’de enerji depolama sistemleri: sürdürülebilir geleceğe yatırım
- Kontrolmatik Teknoloji’den 54,6 milyon dolarlık enerji depolama sistemi siparişi
- Dünyanın en büyük enerji depolama projeleri