VEP ve YEK-G ücret artışları: Yenilenebilir enerji hedeflerini nasıl şekillendiriyor?

EPDK, 2025 yılı için VEP ve YEK-G sistemlerindeki birim ücretlerde düzenlemeye gitti. Yenilikler, enerji sektörünün dinamiklerini nasıl etkileyebilir?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Vadeli Elektrik Piyasası (VEP) ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları Garanti Sistemi (YEK-G) için 2025 yılı itibarıyla uygulanacak yeni ücret tarifelerini açıkladı. Bu düzenleme, yenilenebilir enerji yatırımları ve elektrik ticareti yapan şirketlerin maliyetlerini doğrudan etkileyecek. Artan maliyetlerin yatırımcıları tedirgin edebileceği ve yeni projelerin hayata geçirilmesini zorlaştırabileceği öngörülüyor. EPDK ise bu artışların “işletim gelir tavanlarının karşılanması” amacıyla yapıldığını ifade etti.

VEP’teki değişiklikler

VEP (Vadeli Elektrik Piyasası) kapsamındaki değişiklikler, piyasa katılımcıları için karışık sinyaller veriyor. Yıllık katılım ücretinde %20’lik bir indirim yapılmış olsa da birim işlem ücretinin %100 ve kabul edilmeyen itiraz ücretinin %500 oranında artırılması dikkat çekiyor.

• Birim İşlem Ücreti: 1,5 TL/MWh’den 3 TL/MWh’ye yükseltildi. (%100 artış)
• Kabul Edilmeyen İtiraz Ücreti: 200 TL/adet’ten 1.000 TL/adet’e yükseltildi. (%500 artış)

2025 VEP Ücret Tablosu

YEK-G ve Organize Piyasalar için yeni tarifeler

Yenilenebilir enerji yatırımlarını desteklemek amacıyla oluşturulan YEK-G Sistemi ve Organize Piyasalar’da da birim işlem ücretlerinde artışlar yaşandı. Birim işlem ücreti 0,30 TL/MWh’den 0,50 TL/MWh’ye (%66,66 artış), yıllık katılım ücreti ise 1.600 TL’den 2.000 TL’ye (%25 artış) çıkarıldı. Bu artışlar, özellikle küçük ölçekli yenilenebilir enerji üreticileri için önemli bir maliyet unsuru oluşturabilir ve sektörde rekabet dengesizliğine yol açabilir.

2025 YEK-G Ücret Tablosu

Yenilenebilir enerji sektörü risk altında mı?

EPDK’nın açıkladığı artışlar, yenilenebilir enerji sektöründeki oyuncular için maliyet artışı anlamına geliyor. Yüksek maliyetler, özellikle küçük ve orta ölçekli enerji üreticilerinin projelerine ket vurabilir ve sektördeki rekabeti olumsuz etkileyebilir. Bu durum, Türkiye’nin yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşmasını zorlaştırabilir ve enerji dönüşümünü yavaşlatabilir. Sektör temsilcileri, bu artışların yatırımcıları karamsarlığa sevk edebileceği ve Türkiye’nin enerji bağımsızlığı hedeflerine ulaşmasını geciktirebileceği konusunda endişelerini dile getiriyor.

Elektrik fiyatları üzerinde etki

Elektrik ticaretindeki maliyet artışlarının, son tüketicilere yansıma ihtimali oldukça yüksek. Artan üretim maliyetleri, hane halkı için enerji fiyatlarında zam anlamına gelebilir. Bu da dar gelirli vatandaşlar üzerinde ek bir yük oluşturabilir ve enflasyonu tetikleyebilir. Uzmanlar, enerji fiyatlarındaki artışın sanayi üretimini ve genel ekonomik aktiviteyi de olumsuz etkileyebileceği, hatta ülke ekonomisinde domino etkisi yaratabileceği konusunda uyarıyor.

Ne yapılmalı? Çözüm önerileri

EPDK’nın düzenlemelerinin etkilerini hafifletmek ve yenilenebilir enerji yatırımlarını desteklemek için şu adımlar atılabilir:

• Teşviklerin genişletilmesi: Yenilenebilir enerji yatırımlarını artırmak için devletin sektöre yönelik teşviklerini artırması ve kapsamını genişletmesi gerekiyor. Özellikle, küçük ve orta ölçekli üreticilere yönelik özel destek paketleri hazırlanabilir. Bu destek paketleri, vergi indirimleri, düşük faizli krediler, arazi tahsisi gibi avantajlar içerebilir.
• Ar-Ge yatırımları: Maliyetleri düşürmek ve teknolojiye erişimi kolaylaştırmak için yenilenebilir enerji alanında Ar-Ge çalışmalarına daha fazla yatırım yapılabilir. Üniversite-sanayi işbirliği modelleri geliştirilerek, yerli teknolojilerin üretimi ve kullanımı teşvik edilebilir. Böylece, hem yenilenebilir enerji maliyetleri düşürülebilir hem de Türkiye’nin teknoloji alanında rekabet gücü artırılabilir.
• Regülasyon esnekliği: Yenilenebilir enerji yatırımlarının önündeki bürokratik engellerin azaltılması ve izin süreçlerinin hızlandırılması gerekiyor. Dijital platformlar ve online başvuru sistemleri ile süreçler daha verimli hale getirilebilir. Lisans başvuru ve onay süreçlerinin kısaltılması, yatırımcıların projelerini daha hızlı hayata geçirmelerini sağlayabilir.

Yeşil Haber’in yorumu

Türkiye’nin yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşması ve enerjide dışa bağımlılığını azaltması için sektörün büyüme hızını koruması şart. EPDK’nın yeni düzenlemeleri, sektörde maliyet artışlarına neden olsa da devletin bu süreci doğru politikalar ve teşviklerle desteklemesi büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, yenilenebilir enerji yatırımları yavaşlayabilir ve Türkiye, 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşmakta zorlanabilir. Bu durum, hem iklim değişikliği ile mücadele çabalarını hem de Türkiye’nin enerji güvenliğini olumsuz etkileyebilir. Enerji sektöründeki bu değişimlerin etkilerini yakından takip etmeye devam edeceğiz.

İlgili Makaleler

• “Yeşil elektrik” için yönetmelik çalışmaları tamamlandı
• Türkiye’nin yeşil elektrik piyasası işleme açıldı
• 2024 YEKDEM Listesi: Türkiye’nin 17.6 GW yenilenebilir enerji gücü
• Şarj ağı işletmecileri yeşil şarj istasyonu oluşturacak

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

Yeşil Haber (@yesilhabernet)’in paylaştığı bir gönderi