TÜRASAŞ’ın geliştirdiği 6 akslı “Milli CoCo” anahat lokomotifi, 7,2 MW hedef gücü ve modüler tasarımıyla E-5000’in üstüne çıkacak. Bakan Uraloğlu projeyi açıkladı, dizel-elektrikli varyant da yolda.
Hızlı bakış
- TÜRASAŞ, Türkiye’nin ilk yerli 6 akslı elektrikli lokomotifi “Milli CoCo”yu geliştirdi.
- Elektrikli versiyonun 7,2 MW güce, dizel elektrikli versiyonun 3.750 beygire ulaşması hedefleniyor.
- Modüler tasarım sayesinde üretim süresi kısalacak ve maliyetler düşecek.
- Proje, sürdürülebilir ulaşım ve elektrifikasyon için stratejik bir adım olarak görülüyor.
- Yerli sanayi kapasitesi artarken, Avrupa ve bölgesel pazarlara ihracat potansiyeli öne çıkıyor.
Türkiye ne üretiyor, neden şimdi ve neden önemli?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, TÜRASAŞ tarafından geliştirilen “Milli CoCo Tipi Anahat Lokomotifi”nin Türkiye’nin ilk yerli ve milli 6 akslı elektrikli lokomotifi olacağını ve konsept-ön tasarımın tamamlandığını açıkladı. Elektrikli versiyon için 7,2 MW hedef güç verilirken, dizel-elektrikli versiyonun 3.750 bg ile sınıfının en güçlüsü olmasının planlandığı paylaşıldı. Proje, modüler tasarım yaklaşımıyla ortak şasi ve bojiyle üretim süresini kısaltmayı ve maliyeti düşürmeyi hedefliyor.
Yeni lokomotif, 4 akslı E-5000 platformunun deneyimi üzerine inşa ediliyor. E-5000’in 5 MW kurulu gücü ile kıyaslandığında hedeflenen 7,2 MW’lık değer yaklaşık yüzde 50’lik bir artışa işaret ediyor.
Bakanlığın mesajı ve projenin konumlanışı
“Milli CoCo Tipi Anahat Lokomotifi, ülkemizin ilk yerli ve milli 6 akslı elektrikli lokomotifi olacak.” diyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, elektrikli ve dizel-elektrikli versiyonlarla Türkiye’nin en güçlü lokomotiflerini üretmeyi hedeflediklerini vurguladı. Açıklamada modüler tasarım sayesinde üretim süresinin kısalması, maliyetlerin düşmesi ve yedek parça çeşitliliğinin azaltılması hedefleri öne çıktı.
Bu söylem, teknolojik bağımsızlık, yerli sanayi kapasitesi, tedarik zincirinde yerlilik ve ihracat vizyonu mesajlarını aynı anda taşıyor. Projenin “ilk” ve “en güçlü” vurguları, demiryolu yük ve yolcu taşımacılığında rekabet gücü iddiasını güçlendiriyor.
Teknik çerçeve: Güç, aks düzeni ve modüler mimarinin getirisi
Altı akslı (Co’Co’) düzen, ağır yük ve eğimli hatlarda çekiş yeteneğini artırırken, yüksek sürekli güç değerleriyle sefer süresi ve işletme istikrarına katkı sağlar. E-5000’den devralınan yerli alt sistem deneyimi, yeni platformda ortak boji-şasi, güç elektroniği ve cer bileşenleriyle ölçek ekonomisi yaratmayı amaçlıyor. E-5000’de geliştirilmiş yerli cer motorları ve ana bileşenlerin ihracat potansiyeli de daha önce vurgulanmıştı.
Uluslararası emsaller: Aynı kulvarda kimler var ve neleri başardılar?
Polonya – Newag Dragon/Dragon 2
Orta Avrupa’da ağır yük için geliştirilen 6 akslı platform; çok sistemli Dragon 2 varyantı AC’de 7,2 MW, DC’de 5 MW güç sunuyor ve 450 kN başlangıç çekiş kuvvetine ulaşıyor. 2025 ortası itibarıyla platform, bölgesel operatörlere yaygın şekilde teslim edildi.
Çin – CRRC HXD1C
6 akslı, 7,2 MW sürekli güçte elektrikli yük lokomotifi; rejeneratif frenleme ve yüksek verim odaklı tasarım, 5.000–5.500 ton yükleri orta-doğu hatlarında işletim koşullarına göre çekebildiğini ortaya koyuyor.
Avrupa – Stadler Euro6000
Çok sistemli Co’Co’ elektrikli lokomotif. 1,5 kV DC, 3 kV DC ve 25 kV AC hatlarda çalışabilen yapı ve evrensel boji seçeneğiyle farklı hat/hat açıklıklarına uyarlanabilirlik sağlıyor; tasarım hızı 120 km/sa.
Bu örnekler, Türkiye’nin 6 akslı elektrikli lokomotif hedefinin küresel muadilleriyle güç bandı ve kullanım senaryolarında aynı lige oynadığını; çok sistem uyumluluğu, çekiş performansı ve operasyon verimliliğinin rekabet için belirleyici olduğunu gösteriyor.
Sürdürülebilirlik ve elektrifikasyon: Emisyon, enerji verimliliği ve hız etkisi
Elektrikli lokomotifler, özellikle elektrik şebekesinin yenilenebilir payı yükseldikçe, dizel muadillerine kıyasla daha düşük yaşam döngüsü emisyonu ve daha yüksek enerji verimliliği sağlar. Rejeneratif frenleme ve elektrikli tahrik zinciri, yoğun trafikli hatlarda ciddi enerji tasarrufu ve bakım maliyet avantajı yaratır. Türkiye’nin hızla artan güneş-rüzgar kurulu gücüyle birlikte, çekiş elektriğinin karbonsuzlaşması demiryolunda gerçek bir yeşil dönüşüm sağlar.
6 aks ve yüksek güç hedefi, ağır yük trenlerinde rampalarda hızın korunmasına, hat kapasitesinin ve zamanında teslim performansının artmasına yardımcı olur. Modüler mimari, üretim ve yedek parça standardizasyonu ile filonun bakım duruşlarını azaltarak hizmet sürekliliği sağlar.
İhracat ve Avrupa ile uyum: Rekabet için hangi koşullar gerekli?
AB’nin Yeşil Mutabakatı ve düşük emisyonlu taşımaya geçiş takvimi, enerji verimli lokomotiflere talebi artırıyor. Türkiye’nin 6 akslı elektrikli platformu, fiyat/performans, güvenilirlik, sertifikasyon ve çok sistem uyumluluğu şartlarını karşıladıkça Balkanlar, Orta Doğu ve standart/İber hat açıklıklarının kullanıldığı Avrupa pazarlarında rekabet şansı yakalayabilir.
Risk haritası: Altyapı, enerji karışımı ve standartlara uyum
Elektrifikasyonun çevresel getirisi, çekiş elektriğinin kaynağına bağlı. Yenilenebilir pay yükseldikçe lokomotifin karbon ayak izi düşer. Başarı için katener, trafo merkezi ve enerji iletim altyapısının güvenilirliği; EN/TSI gibi Avrupa teknik şartnamelerine uyum, uzun test-sertifikasyon süreçlerinin titizlikle yürütülmesi ve maliyet disiplininin korunması gerekiyor.
Yeşil Haber yorumu: Firecarrier bakışıyla stratejik anlam
“Milli CoCo” yalnızca bir lokomotif değil, sanayi kapasitesi, enerji dönüşümü ve dış pazarlarda görünürlük için kaldıraç. E-5000’den edinilen deneyimin 6 akslı yeni platforma taşınması, çekiş gücü, modülerlik ve tedarik zincirinde yerlilik üzerinden sürdürülebilir rekabet avantajı doğurabilir. Türkiye bunu başarıyla ölçekleyebilirse, temiz ulaşım çözümleri ihraç eden ülke konumunu güçlendirebilir.
Kaynaklar ve ek okuma
- Bakanlık açıklaması ve teknik hedefler (TRT Haber, AA, diğer yerli basın özetleri)
- E-5000 platformu genel bilgiler (TÜRASAŞ/TÜBİTAK ve ansiklopedik kayıtlar)
- Uluslararası örnekler: Newag Dragon/Dragon 2, CRRC HXD1C, Stadler Euro6000
İlgili haberler
- TÜRASAŞ tren üretiminde güneş enerjisi kullanacak
- 11. Eurasia Rail Fuarı Türkiye demiryolu sektörünü buluşturdu
- Türkiye, sınırda karbon düzenlemesine uyum için raylı sistemlere destek
- Güneş enerjisi demiryolu hatlarında: Fransa’da yeni bir başlangıç
- Dünyanın ilk portatif güneş santrali aktif demiryolu hattında
- Omsan Logistics’in yeni yeşil hattı karbon salımını azaltacak
View this post on Instagram
© 2025 Yeşil Haber