30 Eylül 2025’te yapılan ve 1 Ekim’de açıklanan ilk MACSE ihalesinde İtalya, 10 GWh batarya depolamayı 15 yıllık sözleşmelerle tahsis etti.
Ortalama fiyat 12.959 €/MWh-yıl ile tavan fiyat olan 37.000 €/MWh-yılın çok altında kaldı; projeler 2028’e kadar devreye girecek.
Hızlı bakış
- İtalya 10 GWh’lik MACSE ihaleyi başarıyla tamamladı.
- Ortalama fiyat 12.959 €/MWh-yıl ile tavanın oldukça altında kaldı.
- Enel tahsis edilen kapasitenin yarısından fazlasını aldı.
- Bölgesel fiyat farklılıkları iletim kısıtlarına işaret ediyor.
- Türkiye için benzer bir ihale modeli, yatırımcı güveni kazandırabilir.
MACSE mekanizması: Depolama için uzun vadeli gelir modeli
MACSE (Mercato a Termine per il Servizio di Capacità di Stoccaggio Elettrico), İtalya’nın iletim operatörü Terna üzerinden batarya depolama kapasitesini ileri teslimatlı olarak satın aldığı ulusal bir mekanizma. Model, 15 yıllık sabit gelir yapısı ile proje finansmanı risklerini azaltmayı ve yenilenebilir entegrasyonunu hızlandırmayı hedefliyor.
İhalenin temel verileri: 10 GWh kapasite, 4 kata varan talep, düşük fiyat
İlk ihalede hedeflenen 10 GWh’lik kapasitenin tamamı tahsis edildi. Geliştiricilerden gelen teklifler arz edilen kapasitenin 4 katını aştı. Ortalama fiyat 12.959 €/MWh-yıl olurken 15 yıllık sözleşmeler tavan fiyat olan 37.000 €/MWh-yılın oldukça altında oluştu.
Bölgesel sonuçlar: Sicilya ve Sardinya’da fiyatlar daha yüksek
Terna, ihaleyi dört bölgesel zon için tamamladı: Merkez-Güney 14.566 €/MWh-yıl, Güney & Calabria 12.146 €/MWh-yıl, Sicilya 15.846 €/MWh-yıl ve Sardinya 15.029 €/MWh-yıl. Adalarda ve iletim kısıtlarının yoğun olduğu bölgelerde fiyatların görece yüksek çıkması, esneklik ihtiyacına işaret ediyor.
Kazananlar: Enel önde, Plenitude ek kapasite aldı
İhalede Enel, birden fazla proje ile tahsis edilen kapasitenin yarısından fazlasını alarak öne çıktı. Plenitude (ENI) ise toplam 500 MWh seviyesinde iki projeyle kazananlar arasına girdi. Toplamda birkaç geliştirici ve 15 depolama sistemi seçildi. Teknoloji bazında çözümler lityum-iyon bataryalar üzerinden ilerliyor ve devreye almalar 2028e kadar gerçekleşecek.
Yatırım boyutu: 1 milyar euro ile esneklik
Tahsis edilen kapasite yaklaşık 1 milyar euroluk bir yatırım hacmine işaret ediyor. Uzun vadeli gelir netliği sayesinde finansman maliyetlerinin düşmesi, duck curve etkisinin yoğunlaştığı saatlerde sıfır fiyata basılma riskinin azalması ve yenilenebilir projelerin finansmanında güven artışı bekleniyor.
Firecarrier bakışı: Fiyat sinyali, rekabet ve sistem tasarımı
Fiyat sinyali
Ortalama 12.959 €/MWh-yıl, sistemin ihtiyaç duyduğu esnekliği makul bir maliyetle sağlayabildiğini gösteriyor.
Bölgesel farklar
Gerçek iletim kısıtlarına duyarlı bir tasarımı işaret ediyor.
Rekabet derinliği
Dört katlık talep, geliştirici ekosisteminin olgunlaştığını ve maliyetlerin düşmeye devam edebileceğini gösteriyor. Bu da gelecek ihalelerde fiyatların daha da aşağı çekilebileceğini işaret ediyor.
Operasyonel değer
Sekiz saate kadar uzayan depolama süreleriyle lityum-iyon teknolojisinin peak shaving, ramp rate yönetimi ve iletim darboğazlarının azaltılmasında kritik rol oynayacağı öngörülüyor.
Teknik mimari: 15 yıllık gelir güvencesiyle finansman kolaylığı
MACSE, kapasite mevcudiyeti için yıllık gelir sağlayarak bataryayı sadece arbitraj değil, sistem hizmetleri üzerinden de destekliyor. Bu, yalnızca piyasa gelirine dayalı modellere kıyasla finansman için yapısal bir avantaj sunuyor.
Türkiye için karşılaştırma: Nerede duruyoruz?
Türkiye’de depolama için lisanslama ve yenilenebilirle eş kurulum adımları atılsa da, uzun vadeli, bölgesel ve gelir garantili bir depolama ihalesi henüz yapılmadı. Bugün gelirler daha çok piyasa arbitrajı, yan hizmetler ve dengeleme üzerinden oluşuyor. Bu da proje finansmanı açısından güvenilirliği sınırlıyor.
Türkiye için çıkarımlar: MACSE’den öğrenilebilecek 5 adım
1) Bölgesel hedef ve ihale takvimi
TEİAŞ, şarj/boşaltım ihtiyacını gün ve saatlere göre bölgesel tanımlayıp açık kapasite haritası ile 2-3 yıllık ihale takvimi yayımlayabilir.
2) 10-15 yıllık gelir modeli
Bataryalara yıllık mevcudiyet geliri sağlayan, performans koşullu sözleşmeler proje finansmanının önünü açacaktır.
3) Teknoloji-nötr tasarım
Lityum-iyon bugünkü lider teknoloji olsa da, zon bazlı ihtiyaca göre farklı teknolojilerin önü açık bırakılmalıdır. Özellikle ada bölgelerinde uzun süreli çözümler teşvik edilebilir.
4) Sistem hizmetleri entegrasyonu
Kapasite sözleşmesi ile frekans kontrolü, iletim darboğazı yönetimi ve gerilim desteği gibi hizmetlerin tanımı yapılarak sistem işletimiyle tam uyum sağlanabilir.
5) Finansman için şeffaf veri
Geçmişe dönük fiyat sinyalleri, iletim kısıt haritaları ve yan hizmet çağrı verileri düzenli paylaşıldığında bankaların risk modelleri hızla gelişir.
Neden şimdi? Yenilenebilir entegrasyonunun esneklik eşiği
Rüzgar ve güneşin payı arttıkça sıfır fiyat riski ve kısıntı ihtimali büyüyor. İtalya örneği, depolamaya uzun vadeli güvence verildiğinde, yenilenebilir yatırımların kilidinin daha hızlı açıldığını gösteriyor. Türkiye’de de benzer bir çerçeve, 2030’a doğru yeşil kapasite artışının şebeke dostu şekilde sürmesi için kritik önemde.
Kaynaklar
Bu yazı, Terna’nın 1 Ekim 2025’te yayımladığı MACSE ihalesi sonuçlarında yer alan ortalama fiyat ve bölgesel değerler (Merkez-Güney, Güney & Calabria, Sicilya, Sardinya), tavan fiyat, devreye alma takvimi ve talep/arz oranı bilgileri ile Reuters ve sektör kaynaklarında paylaşılan kazanan portföy ve yatırım hacmi verileri esas alınarak hazırlandı.
İlgili haberler
- Türkiye’nin batarya yatırımları: 2024’te 1 milyar doları aştı
- SHURA Raporu: Türkiye’nin Enerji Depolamada Yol Haritası
- YEO Teknoloji ve Great Power ile Batarya Üretiminde Yeni Dönem
- Elektrikli Araçlar ve Yenilenebilir Enerji Batarya Rekabeti
- Silikon Batarya Devrimi: Daha Uzun Ömür, Daha Fazla Enerji
View this post on Instagram