İngiltere’deki University of Portsmouth’un araştırması, geri dönüştürülmüş cam tozu ve kireç katkılı toprak blokların dayanımını artırarak, çevreci inşaat malzemeleri için yeni bir çözüm sundu.
Dünya genelinde her yıl 100 milyon tonun üzerinde cam atığı üretiliyor ve bunun ancak %30-40’ı geri dönüştürülebiliyor. Camın enerji yoğun geri dönüşüm süreci nedeniyle, atık camın alternatif alanlarda değerlendirilmesi çevresel etkilerin azaltılması açısından büyük önem taşıyor. Bu bağlamda geliştirilen yeni yaklaşım, geri dönüştürülmüş camın yapı malzemesi olarak kullanılmasını ön plana çıkarıyor. Araştırmada üretilen blokların basınç dayanımı 5,7 MPa seviyesine ulaşırken su emilimi %3’e kadar geriledi.
Cam tozu kullanımı neden avantaj sağlıyor?
Çimento üretiminin karbon salımı oldukça yüksek. Geri dönüştürülmüş cam tozu, hem daha düşük karbon ayak izi bırakıyor hem de doğal kaynak tüketimini azaltıyor. Bu sayede sürdürülebilir inşaat malzemelerinin yaygınlaşması destekleniyor.
Bilimsel araştırmanın öne çıkan sonuçları
University of Portsmouth liderliğindeki ekip, %0 ila %25 arasında değişen oranlarda geri dönüştürülmüş cam tozunu kireç ve az miktarda çimento ile karıştırarak sıkıştırılmış toprak bloklar (CEB – Compressed Earth Blocks) üretti. 28 gün süren testlerde blokların su emilimi, basınç ve çekme dayanımı incelendi. Sonuçlar, çekme dayanımının 0,5 MPa’nın üzerinde olduğunu gösterdi.
Optimum karışım oranı önemli
%10 kireç ve %10 cam tozu içeren karışım, diğer oranlara kıyasla en yüksek dayanımı sağladı. Geleneksel çimento esaslı bloklara göre %90 daha yüksek basınç dayanımı elde edildi ve su emilimi minimuma indirildi.
Türkiye açısından potansiyel katkılar
Geri dönüştürülmüş cam katkılı toprak bloklar, düşük katlı yapılar ve kırsal konut projeleri için ekonomik ve çevreci bir seçenek sunuyor. Türkiye’de bu yöntemin uygulanması, atık camın değerlendirilmesine ve çimento kullanımının azaltılmasına katkı sağlayabilir.
Uluslararası uygulama örnekleri
Afrika ve Hindistan’da bazı pilot projelerde geri dönüştürülmüş cam katkılı CEB’ler kullanılıyor. Bu projeler, iklim koşullarına uyum ve düşük maliyet avantajlarını ortaya koyuyor.
Gelecekteki araştırma alanları ve sürdürülebilirlik hedefleri
Uzun vadeli dayanıklılık, termal izolasyon ve maliyet analizleri üzerine ek çalışmalar yapılması planlanıyor. Bu teknolojinin geliştirilmesiyle birlikte, özellikle kırsal ve toplumsal yapılar için yeni fırsatlar doğabilir.
Sonuç olarak, geri dönüştürülmüş camın CEB üretiminde kullanımı hem atık yönetimi hem de sürdürülebilir inşaat hedefleri için önemli bir çözüm sunuyor. Türkiye’nin yeşil bina stratejileri doğrultusunda bu tür inovatif malzemelerin yaygınlaştırılması büyük bir potansiyel taşıyor.
İlgili makaleler
- Şişecam’ın cam dönüşüm hedefi yüzde 45
- Rüzgar türbini kanatlarının geri dönüşümü: ZEBRA projesi ve Türkiye’deki fırsatlar
- Mantarla üretilen malzeme, betona yeşil alternatif olabilir
© 2025 Yeşil Haber