Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney ile Enerji Günlüğü tarafından bu yıl ikincisi hazırlanan “MW100 – Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi” araştırmasının sonuçları açıklandı.
Sektörün önde gelen aktörlerinin de katılımıyla yapılan çevrimiçi toplantıyla duyurulan MW100 2021 Raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 31 Aralık 2020 tarihli verilerinden hareketle hazırlandı.
MW100 Türkiye araştırması ayrıca yerli ve yenilenebilir enerji alanında Türkiye’nin en büyük yatırımcı şirketlerini ortaya çıkarırken, Türkiye’nin son yıllarda bu alanda kaydettiği gelişmeyi de verilerle gösterdi.
Elektrik üretiminde yerli kaynak oranı 2015 yılındaki yüzde 46 seviyesinden yüzde 55 seviyesine yükseldi. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ve yerli kömüre yönelik devlet teşvikleri ile elektrik üretiminde yerli kaynak oranı 2015 yılında yüzde 46 seviyesinden 2020 yılında yüzde 55 seviyesine yükseldi. 2019’dan 2020’e geçişte yerli kaynakların oranındaki düşüş, kuraklık kaynaklı hidroelektrik enerjisinde yaşanan düşüşten kaynaklandı.
HİDROELEKTRİK EN BÜYÜK KAYNAK
MW100 şirketlerinin kurulu güçlerinin kaynak bazında dağılımı incelendiğinde doğalgaz ile hidroelektriğin son yıllarda olduğu gibi önde olduğu görülüyor. Bu iki kaynaktan hidroelektrikte 26.439 MWe, doğal gazda ise 23.561 MWe kurulu üretim kapasitesi bulunuyor. Hidroelektrik ve doğal gazı, 19.510 MWe’lik kurulu güçle kömür izliyor. MW100 şirketlerinin yerli kömürde 12.241 MWe, ithal kömürde ise 7.192 MWe’lik kurulu kapasiteleri bulunuyor. Son yıllarda büyük yatırım yapılan ve hızla büyüyen yenilenebilir enerji kaynağı rüzgar ise 7.417 MWe’lik kurulu kapasite ile kömürün arkasında yer alıyor.
KAPASİTE ARTIŞININ YÜZDE 95’İ YENİLENEBİLİRDEN ENERJİ
MW100 2021 Raporu’nu değerlendiren Kearney Türkiye Yönetici Ortağı Onur Okutur, Türkiye elektrik sektörünün salgın şartları altında bile toplam kapasitesini yüzde 5 arttırarak finansal ve teknik sağlamlığını bir kez daha dünyaya gösterdiğini söyledi. Okutur, “Türkiye elektrik sektöründeki kapasite artışının yüzde 95’i yenilenebilir kaynaklarıyla gerçekleşti.
Böylece bu kaynakların toplam kapasitedeki payı yüzde 51,5’e yükseldi. Türkiye 2020’de yüzde 43’lük yenilenebilir enerji üretim payı ile dünyadaki pek çok gelişmiş ekonomiyi geçti ve bu doğrultuda çevre ve sürdürülebilirlik odaklı bir enerji yönetimi uyguladığını bir kez daha göstermiş oldu” dedi.
EKONOMİK HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ 180 MİLYAR KWH
MW100 Raporu’nu değerlendiren Hidroelektrik Santralları Sanayi İşadamları Derneği (HESİAD) Başkanı Fahrettin Amir Arman, 2020 yılında elektrik enerjisi üretiminin Covid-19 salgınının neden olduğu talep düşüşüne rağmen 2019 yılına göre binde 5 artarak 305 milyar 431,2 milyon kWh olduğuna dikkat çekti. Arman, “Bu üretimin yüzde 25,6 sine denk gelen 78 milyar 119,2 milyon kWh’ı hidrolik kaynaklardan gerçekleşti. HES’ler yüzde 37,8 paya sahip kömürlü termik santrallerden sonra toplam elektrik üretiminde ikinci önemli pay sahibidir.
Toplam ekonomik hidroelektrik kapasitesi Hidroelektrik kapasitesine baktığımız zaman ülkemizin teorik potansiyeli 433 milyar kWh olarak hesaplanıyor. Bunun teknik açıdan yapılabilir kısmı 216 milyar kWh. Ekonomik olarak değerlendirilebilir potansiyel ise son değerlendirmelerle beraber 180 milyar kWh düzeyinde.”
Hidroelektrikte ilk 10 şirket
Şirket Kurulu kapasite (MWe)
EÜAŞ 13.377
Cengiz Enerji 1.432
Enerjisa 1.353
Limak Enerji 1.113
Aydem Enerji 852
Özaltın Enerji 658
Sanko Enerji 548
Doğuş Enerji 535
Kolin 512
IC İçtaş Enerji 427
Rüzgar enerjisinde ilk 10 şirket
Şirket Kurulu kapasite (MWe)
Polat Enerji 606
Güriş Holding 585
Borusan EnBW Enerji 544
Demirer Holding 434
Eksim Enerji 415
Bilgin Enerji 370
Akfen 349
Fina Enerji 346
Doğan Enerji 239
Fernas Enerji 239
Jeotermal enerjide ilk 10 şirket.
Şirket Kurulu kapasite (MWe)
Zorlu Enerji 305
Güriş Holding 235
Kipaş Holding 209
Çelikler Holding 181
Greeneco Enerji 105
Türkerler Holding 78
Sanko Enerji 70
MB Holding 68
Soyak Enerji 60
Özmen Holding 42