Ana Sayfa Enerji Depolama Yapay zeka ile geri dönüşüm modeli Asya’da yayılıyor

Yapay zeka ile geri dönüşüm modeli Asya’da yayılıyor

Yazar

Haz 8, 2025 @ 5:43 Değiştirilme tarihi: Haz 8, 2025 @ 5:43

Artan e-atık ve sınırlı geri dönüşüm kapasitesine cevap veren Achelous Pure Metals, taşınabilir ve yapay zeka destekli sistemiyle Hong Kong’dan başlayarak Asya’daki kentlere yayılmayı hedefliyor.

Lityum-iyon bataryalar, günden güne artan elektronik tüketimiyle birlikte ciddi bir atık kaynağına dönüşüyor. Ancak bu bataryaların güvenli şekilde işlenmesi için kent içi donanımlı geri dönüşüm altyapıları eksik. Achelous Pure Metals bu boşluğu taşınabilir mikro fabrikalarla dolduruyor. Start-up, Hong Kong’un Tuen Mun bölgesindeki sanayi binasında pilot tesisini kurdu ve çevre izni bekliyor.

Achelous Pure Metals yapay zeka destekli taşınabilir sistemle Asya şehirlerinde lityum batarya geri dönüşümünü yeniden tanımlıyor

Siyah kütleden stratejik metallere: Yapay zeka destekli sistem

Sistem, kullanılmış bataryaları parçalayarak “siyah kütle” adı verilen toz halindeki karışımı elde ediyor. Bu karışım lityum, kobalt, bakır, mangan ve nikel gibi kritik metaller içeriyor. Achelous’un robot yardımcı sistemleri ve yapay zeka algoritmaları, bataryaları otomatik olarak sınıflandırıyor, parçalıyor ve vakumlu ısıtma teknikleriyle zararsızlaştırıyor. Ayrıştırma sonrası nano-parçacıklı sıvılar sayesinde hedef metaller seçici şekilde geri kazanılıyor.

Çin’deki kapasite aşımı, strateji değişimine neden oldu

Sistem halihazırda Çin’in Jiangsu eyaletindeki bir iş ortağının 10.000 ton/yıl kapasiteli tesisinde uygulanmakta. Ancak Çin’deki geri dönüşüm kapasitelerinin hızla artması, “siyah kütle”ye olan rekabeti yoğunlaştırırken, elde edilen ürünlerin fiyatları düşüş eğilimine girdi. Lityum karbonat, 2022 Kasım’da tonu 568.000 Yuan iken, 2024 Mayıs’ında 60.600 Yuan’a geriledi. Achelous bu koşullarda kendine yeni bir yol çizdi.

Geri dönüşümde dağıtık model: Mikro tesislerden kara madde ihracı

Achelous, geri dönüşüm tesislerini sadece merkezileştirmek yerine, Asya’daki kentlerde mikro ölçekli “kara madde” üretim birimleri kurmayı hedefliyor. Bu tesisler, yerel e-atık kaynaklarını işleyerek ara ürün üreten, düşük maliyetli ve çevreye duyarlı yapılar olacak. Üretilen siyah kütle Çin’deki rafinerilere ihraç edilecek.

Güvenlik cihazlarından elektronik atıklara: Hedef odaklı toplama

Hong Kong’da güvenlik sektöründe kullanılan telsiz cihazlarında bulunan lityum bataryaların geri dönüşümü için yerel ortaklarla görüşmeler sürüyor. Malezya ve Singapur’da da kullanılmayan elektroniklerin kara maddeye dönüşümü için ortaklıklar geliştiriliyor. Yapay zeka destekli analizler, atık yoğunluğunun yüksek olduğu alanları belirlemede kullanılıyor.

E-atık krizi büyürken dağıtık geri dönüşüm kritik hale geliyor

BM’nin 2024 raporuna göre, 2022 yılı itibariyle dünya genelinde 62 milyon ton e-atık üretildi ve bu miktarın 2030’da 82 milyona ulaşması bekleniyor. Buna karşılık 2022’de sadece %22’si doğru şekilde geri dönüştürülebildi. Bu oran, küresel çaba ve dağıtık, yerel merkezlerin artmasıyla ancak iyileştirilebilir.

Avrupa regülasyonları çıkışı tetikliyor

AB, 2023’te yürürlüğe giren yeni batarya regülasyonlarıyla geri kazanımı zorunlu kılmıştı. Buna göre lityumun geri kazanımı 2027’ye kadar %50, 2031’de %80’e ulaşmak zorunda. Kobalt, nikel ve bakır için hedefler daha da yüksek. Achelous, yapay zeka tabanlı izleme sistemleriyle bu standartlara uygunluk için gereken izlenebilirliği sağlamayı hedefliyor.

Türkiye için fırsat: Mobil sistemlerle kritik minerallerin geri kazanımı

Türkiye’de yılda yaklaşık 1 milyon ton elektronik atık üretiliyor ve hane başına ortalama 42 kg e-atık düşüyor. Mikro ölçekli, mobil geri dönüşüm sistemleri, belediyeler ve sanayi bölgeleri için yerinde, ekonomik ve çevre dostu çözümler sunabilir. Bu sistemlerle elde edilecek stratejik metaller, yerli batarya üretimi ve yeşil enerji teknolojilerine katkıda bulunabilir.

Lityum geri dönüşümünün yeni modeli

Achelous Pure Metals, arz fazlası ve düşük ürün fiyatları gibi pazar baskılarına rağmen, yapay zeka ile desteklenen, taşınabilir ve yerinde geri dönüşüm modeliyle lityum bazlı atıkları değerli metallere dönüştürüyor. Bu model, Asya kentleri ve Türkiye gibi potansiyel yüksek pazarlarda yaygınlaşarak daha adil ve verimli bir geri dönüşüm geleceği inşa edebilir.