Ana Sayfa Öne Çıkanlar ABD’de rüzgar 24 GW, güneş 21 GW ile rekor kırdı: Türkiye için...

ABD’de rüzgar 24 GW, güneş 21 GW ile rekor kırdı: Türkiye için kritik örneklemeler

Yazar

Eyl 11, 2025 @ 15:38 Değiştirilme tarihi: Eyl 11, 2025 @ 19:01

Rüzgar, güneş ve batarya kapasitesi ABD’de federal politikaların gerilemesine rağmen yeni rekorlar kırıyor. Eğilimin arkasında ekonomik gerçekler var ve bu durum Türkiye’nin enerji politikaları açısından da önemli örneklemeler içeriyor.

ABD’de rekor elektrik talebi ve artan yenilenebilir payı

ABD Enerji Bilgi İdaresi’ne (EIA) göre ülkenin elektrik tüketimi 2025’te yaklaşık 4.186 milyar kWh, 2026’da ise 4.284 milyar kWh ile yeni rekorlara ulaşacak. Aynı dönemde rüzgar ve güneş enerjisinin toplam payı 2024’te ilk kez kömürü geride bırakarak %17’ye ulaştı. Kömürün payı %15’e geriledi. Bu gelişmeler, toplam talep artarken temiz enerji üretiminin de yükseldiğini ortaya koyuyor.

Kaynaklar: EIA kısa vadeli enerji görünümü (Eylül 2025), Ember “ABD Elektriği 2025 – Özel Raporu” (Mart 2025).

Kaliforniya güneşte dünya ölçeğinde rekor kırıyor

Kaliforniya ISO (CAISO) 30 Temmuz 2025’te 21.774 MW’lık güneş enerjisi üretimi ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Yıl boyunca defalarca rekor kıran CAISO verileri, eyaletin batarya kapasitesiyle birlikte güneş üretiminde öğle saatlerinde neredeyse şebekeye hükmettiğini gösteriyor.

Kaynaklar: CAISO “Key Statistics” Temmuz ve Ağustos 2025, CAISO aylık yenilenebilir performans raporları.

SPP bölgesinde rüzgar üretimi 24 GW’ı geçti

ABD’nin merkezinde yer alan Southwest Power Pool (SPP) 15 Ağustos 2025’te 24.338 MW’lık rüzgar üretimi ile yeni bir rekor kırdı. SPP verilerine göre bu dönemde rüzgar, bölgenin elektrik üretiminin yaklaşık %59’unu sağladı. Bu rakamlar, federal düzeydeki belirsizliklere rağmen bölgesel sistemlerin yenilenebilir kaynaklarla güçlendiğini kanıtlıyor.

Kaynaklar: SPP operatör verileri ve piyasa raporları, Ağustos 2025.

Maliyet avantajı destek olmadan da sürüyor

Lazard’ın 2025 tarihli Düzeylendirilmiş Enerji Maliyeti (LCOE+) raporuna göre yeni kurulan güneş ve kara rüzgar santralleri ABD’de hala en ucuz elektrik üretim seçenekleri arasında. Teşvikler hariç maliyetler güneşte 38–78 USD/MWh, kara rüzgarda 37–86 USD/MWh aralığında. Doğal gazın ise genellikle daha pahalı olduğu görülüyor. Bu tablo, yeni kapasite eklemelerinin neden hız kesmediğini açıklıyor.

Kaynaklar: Lazard LCOE+ 2025 raporu.

Federal politikalar geriliyor ama ivme devam ediyor

ABD’de federal yönetim 2025’te bazı kritik adımlar attı. Açık deniz rüzgar projelerinin izin ve teşvikleri iptal edildi, hazine bünyesindeki iklim risk danışma panelleri kapatıldı, ithal biyodizel ve yenilenebilir dizel için vergi kredileri daraltıldı. Bu kararlar büyük ölçekli projelerde risk oluşturuyor. Ancak rüzgar, güneş ve batarya projelerinin büyük kısmı zaten eyalet politikaları ve piyasa koşullarıyla hızla ilerliyor.

Kaynaklar: Associated Press (Ocak–Ağustos 2025), Reuters (Eylül 2025), ABD EIA biyoyakıt ithalat verileri.

Türkiye için çıkarılacak dersler

Birincisi, ABD deneyimi maliyet avantajının politika değişimlerinden bağımsız olarak yenilenebilir enerji kaynaklarının öne çıkardığını gösteriyor. Türkiye’de sanayide elektrifikasyon, veri merkezleri ve ulaşım talebi arttıkça güneş, rüzgar ve depolamanın ekonomik temeli güçlü kalacak.

İkincisi, Kaliforniya ve SPP örnekleri, batarya depolama ve iletim altyapısının yenilenebilirleri entegre etmede ne kadar kritik olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye’nin önümüzdeki yatırımlarında, yüksek güneş potansiyeline sahip illerde, batarya projeleri öncelikli olmalı. Rüzgar enerjisinde ise üretim bölgelerini tüketim merkezlerine bağlayacak iletim hatları geliştirilmeli.

Üçüncüsü, ABD’de açık deniz rüzgarındaki yavaşlama, politika istikrarının büyük sermaye gerektiren projelerde kritik olduğunu hatırlatıyor. Türkiye’nin Karadeniz veya Ege’de deniz üstü rüzgar denemelerine girmesi halinde, açık ve güvenilir ihale mekanizmaları yatırımcı güveni için belirleyici olacak.

Önümüzdeki 12 ayda izlenmesi gereken başlıklar

ABD

İletim hattı yatırımları, şebekeye bağlanma süreçleri, batarya projelerinin yaygınlaşma hızı ve doğal gaz ile yenilenebilirler arasındaki rekabet.

Türkiye

2025 YEKA takvimi, güneş ve kara rüzgar ihalelerinin yıl içine kademeli olarak yayıldığını ve depolama entegrasyonunun da şartnamelere dahil edildiğini ortaya koydu. Bu düzenleme, yatırımcılar için hem zamanlama hem de finansman açısından öngörülebilirlik sağlıyor.

YEKA 2025 ihaleleri: Güneş, kara rüzgârı ve depolama ihalelerinin takvim doğrultusunda doğru sıralamayla yürütülmesi, yatırımcı güvenini pekiştiriyor.
Şebeke kapasitesi ve iletim: Mevcut darboğazların giderilmesi, yeni kapasitenin sisteme güvenli entegrasyonu için kritik.
Batarya finansmanı: Depolamalı projeler için uygun ve sürdürülebilir finansman modellerinin geliştirilmesi gerekiyor.
Deniz üstü rüzgar: Karadeniz ve Ege’de pilot sahaların belirlenmesi ve güvenilir ihale mekanizmaları yatırımcıların uzun vadeli güvenini sağlayacak.

Kaynak: Resmî Gazete’de yayımlanan 2025 YEKA güneş ve rüzgar yarışmaları, Yeşil Haber.

Uluslararası perspektif

ABD örneği, siyasi rüzgarlar değişse bile yenilenebilir enerjinin artık en ucuz ve en hızlı yeni kapasite seçeneği olduğunu kanıtlıyor. Türkiye açısından gidilecek yol açık. Yenilenebilir yatırımları batarya ve iletimle desteklemek, net politika sinyalleri vermek ve finansman erişimini kolaylaştırmak, büyümenin devamlılığını garanti altına alacak.

Görüşlerinizi paylaşın

Sizce ABD’de yenilenebilir enerjinin federal destek olmadan rekorlar kırması Türkiye için ne tür dersler içeriyor? Yorumlarda görüşlerinizi bizimle paylaşın.