Güneş Haziran 2025’te AB elektrik karışımında %22,1 ile lider oldu; 2025 ara hedefi yakalanırken 2030’a giden yolda çatı pazarındaki yavaşlama ve fiyat kanibalizasyonu depolama ihtiyacını öne çıkarıyor.
Güneş Haziran 2025’te AB’de %22,1 payla lider elektrik kaynağı oldu
SolarPower Europe tarafından yayımlanan EU Market Outlook for Solar Power 2025 — Mid-Year Analysis (yayımlanma: Temmuz 2025) raporuna göre güneş, Haziran 2025’te AB elektrik üretiminin %22,1’ini sağladı ve ilk kez ay bazında tüm kaynakları geride bıraktı. 2025’in ilk yarısında toplam güneş üretimi yaklaşık 180 TWh’ye ulaştı (2024 ilk yarı: 147 TWh). Rapor PDF
- Yayıncı: SolarPower Europe
- Rapor adı: EU Market Outlook for Solar Power 2025 – Mid-Year Analysis
- Yayın tarihi: 2025, Temmuz (orta yıl analizi)
- Veri kapsamı: AB27, Ocak–Haziran 2025 (aylık üretim ve kurulum eğilimleri)
- Başlıca veri kaynakları (rapora göre): ENTSO-E şeffaflık platformu, ulusal TSO/istatistik kurumları ve SolarPower Europe’un derlediği veri setleri ile modellemeleri (ayrıntılar metodoloji/ekler bölümünde)
Çatı pazarında yavaşlama, arazi ölçekli güneşin payı artıyor
2025’te çatı segmenti toplam eklemelerin yaklaşık %50’sine düşerken, kurulum hacmi 32,4 GW’a inerek 2024’e göre −%11 geriliyor; konut alt segmentinin payı yaklaşık %15. Buna karşılık arazi ölçekli güneş 2025 eklemelerinin %50’sini oluşturuyor.
Açık artırmalar rekor kırdı, kurumsal PPA’larda hız kaybı var
2024’te >20 GW’lık rekor kapasite açık artırmalarla tahsis edildi; hibrit ve depolamalı projeler öne çıkıyor. Kurumsal PPA’larda birikimli kapasite >20 GW’yi aştı; ancak 2025’in ikinci çeyreğinde yeni imzalar −%41 geriledi.
Fiyat kanibalizasyonu yakalama oranlarını düşürüyor
Öğlen üretim fazlası, üreticilerin piyasa fiyatından aldığı ortalama geliri (capture rate) düşürüyor. Almanya’da Haziran 2025’te yakalama oranı %31 ile tarihî dip seviyesine indi; bu eğilim esneklik ve depolama ihtiyacını güçlendiriyor.
Batarya depolama %50+ büyüyor: 2025 sonunda 75 GWh
AB batarya filosu 2025’te %52 büyüyerek yaklaşık 75 GWh’a ulaşması bekleniyor; büyümede arazi ölçekli sistemler başı çekiyor. Depolama, fiyat kanibalizasyonunu yumuşatıp gelir istikrarı sağladığı için güneşle tamamlayıcı bir rol üstleniyor.
İkinci yarı görünümü: sınırlı yukarı yön, aşağı yönlü riskler
Yüksek senaryo 2025’te %+1,1 büyüme, düşük senaryo ise −%2,3 daralma öngörüyor. Çatıdaki zayıflığın sürmesi ve PPA iştahındaki düşüş aşağı yönlü risk; açık artırmalar ve depolama yatırımları destekleyici unsurlar.
Özet tablo: AB güneşte 2025 ara yıl göstergeleri
Gösterge | Değer |
---|---|
Haziran 2025 güneş payı (elektrik üretimi) | %22,1 (AB) |
2025 ilk yarı güneş üretimi | ~180 TWh (2024 ilk yarı: 147 TWh) |
2025 yıl sonu toplam güç rotası | ~320 GWAC (≈400 GWDC) |
2030 hedefi | ~600 GWAC (≈750 GWDC) |
Gerekli yıllık kurulum (2026–2030) | ~69,6 GW/yıl |
2025 çatı eklemeleri | ~32,4 GW (yıllık −%11) |
2025 segment payı | Çatı ~%50 (konut ~%15); arazi ~%50 |
Açık artırma tahsisi (2024) | >20 GW |
Kurumsal PPA birikimli kapasite | >20 GW; 2025 Q2 yeni imzalar −%41 |
Almanya capture rate (Haziran 2025) | %31 |
AB batarya filosu (2025 sonu) | ~75 GWh (yıllık +%52) |
Türkiye-AB güneş kaynak karşılaştırması (yaklaşık)
Gösterge | Türkiye | AB ortalaması | Güney AB |
---|---|---|---|
Tipik GHI (kWh/m²-yıl) | ~1500–1750 | ~1100–1300 | ~1600–2000 |
PV kapasite faktörü (utility, %) | ~18–22 | ~12–18 | ~20–25 |
Öğlen üretim fazlası riski | Orta | Yüksek (kuzey/orta AB) | Orta–Yüksek |
Not: Değerler tipik aralıkları ifade eder; saha ve teknolojiye göre değişebilir.
Türkiye’nin güneş kaynağı ve depolama gereksinimi: Firecarrier yorumu
Türkiye’nin yıllık ortalama global yatay ışınımı (GHI) yaklaşık 1.530 kWh/m²·yıl düzeyindedir ve bu seviye AB ortalamasının belirgin biçimde üzerindedir. Karşılaştırma için örnek noktalar: İstanbul ~1.514,6 kWh/m²·yıl; Amsterdam ~1.055,0; Berlin ~1.071,8; Paris ~1.163,1; güney AB’den Madrid ~1.739,5 kWh/m²·yıl. Bu kaynak farkı, yıllık özgül üretim (PVOUT, kWh/kWp·yıl) çıktısına da yansır: İstanbul ~1.368,8 (yakl. kapasite faktörü ≈ %15,6), İzmir ~1.531,5 (≈ %17,5), Hatay ~1.678,2 (≈ %19,2); Berlin ~1.109,1 (≈ %12,7), Madrid ~1.657,1 (≈ %18,9). Yaklaşık kapasite faktörü, PVOUT/8.760 yöntemiyle hesaplanmıştır.
Bu üstün kaynak, kurulu gücün hızlanmasıyla birlikte öğlen saatlerinde üretim fazlası ve yakalama oranlarında (capture rate) düşüş riskini de gündeme getirebilir. AB’de Haziran 2025’te görülen düşük yakalama oranı örneği, benzer ölçeklenme gerçekleştiğinde Türkiye için de geçerli olabilir. Bu nedenle:
- Şebeke esnekliği ve depolama: 2–4 saatlik arazi ölçekli batarya sistemleri ile çatı tarafında konut/ticari batarya çözümleri, üretim zirvelerini yumuşatarak gelir istikrarını artırır.
- Açık artırma ve PPA tasarımı: Depolama içeren hibrit projelere öncelik, tahsis ve tavan fiyat ayarlarıyla yatırım görünürlüğünü güçlendirir.
- Talep tarafı katılımı: Esnek tarifeler, peak-shifting ve talep tepkisi mekanizmaları, öğlen fazlasını sisteme daha etkin entegre eder.
Konum | GHI (kWh/m²·yıl) | PVOUT (kWh/kWp·yıl) | Yakl. kapasite faktörü (%) |
---|---|---|---|
İstanbul (TR) | 1.514,6 | 1.368,8 | 15,6 |
İzmir (TR) | — | 1.531,5 | 17,5 |
Hatay (TR) | — | 1.678,2 | 19,2 |
Berlin (DE) | 1.071,8 | 1.109,1 | 12,7 |
Amsterdam (NL) | 1.055,0 | — | — |
Paris (FR) | 1.163,1 | — | — |
Madrid (ES) | 1.739,5 | 1.657,1 | 18,9 |
Not: GHI ve PVOUT değerleri uzun dönem ortalamaları temsil eder; saha koşulları, teknoloji seçimi ve sistem tasarımına göre farklılık gösterebilir.
Okura soru
Görüşünüz nedir? AB’de depolama ve esneklik olmadan güneşin 2030 yolunda hızını koruyabileceğini düşünüyor musunuz? Yorumlarda konuşalım.
İlgili haberler
- Türkiye’nin elektrik kurulu gücü 120 bin MW’ı aştı
- Almanya 5 milyon güneş sistemi kurdu Türkiye geride kaldı
- Güneş enerjisinde kritik adım: ithalatta gözetim eşiği 170 USD/kg’a çıkarıldı
- Isı pompası ve hibrit batarya güneş enerjisini %20 artırıyor
- Ev tipi güneş enerjisi için yüksek hızlı su bazlı batarya çözümü
- ÇED Yönetmeliği Haziran 2025: rüzgar ve güneş enerji kriterleri