SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin Haziran 2025 tarihli raporuna göre, Türkiye’nin iklim temalı tahvil piyasası son üç yılda güçlü bir büyüme yakaladı ve 2030’a kadar 40 milyar dolarlık hacmi aşma potansiyeli taşıyor. Ancak küresel pazardaki payımız hala potansiyelimizin altında.
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, Türkiye’nin yeşil tahvil ve diğer iklim finansmanı araçlarındaki güncel durumunu, potansiyelini ve gelecek beklentilerini mercek altına alan “SHURA GÜNDEM Sayı 6: İklim Tahvilleri” başlıklı Haziran 2025 raporunu yayımladı. Rapor, Türkiye’nin 2053 net sıfır hedeflerine ulaşması için finansman araçlarını acilen çeşitlendirmesi gerektiğini vurguluyor.
Türkiye iklim finansmanında vites artırdı: Mevcut durum ve ihraçların dağılımı
Türkiye’de ilk yeşil tahvil ihracının 2016 yılında gerçekleştirilmesinin ardından pazar, özellikle son yıllarda önemli bir ivme kazandı. SHURA’nın raporuna göre, Türkiye’de iklim tahvillerinin (yeşil, sosyal, sürdürülebilir ve sürdürülebilirlikle bağlantılı) toplam büyüklüğü 2024 sonunda yaklaşık 19 milyar dolara ulaştı. Bu büyümenin en dikkat çekici yanı ise toplam miktarın %60-65 gibi büyük bir kısmının 2022-2024 döneminde gerçekleşmiş olması. 2016’dan bu yana yapılan ihraçların sektörel dağılımında finansal kuruluşlar başı çekerken, reel sektör ve kamu kuruluşları da pazarda giderek daha aktif rol alıyor.
Sektör | Pay (%) | Öne Çıkan İhraççılar |
---|---|---|
Finansal kuruluşlar (bankalar) | %60 | Büyük ölçekli özel ve kamu bankaları |
Reel sektör (finansal olmayan) | %23 | Enerji, sanayi ve hizmet şirketleri |
Kamu kuruluşları | %17 | Hazine ve Maliye Bakanlığı, Belediyeler (örn. İBB) |
Küresel pazar büyürken Türkiye’nin potansiyeli ne durumda?
Küresel iklim temalı tahvil piyasası, ekonomik belirsizliklere rağmen istikrarlı büyümesini sürdürüyor. 2024 yılı sonunda 5,7 trilyon dolarlık dev bir hacme ulaşan bu piyasanın, 2025 ortası itibarıyla 6 trilyon dolara yaklaşacağı tahmin ediliyor. Bu pastanın %61’ini ise yeşil tahviller oluşturuyor. Türkiye, bu devasa pazardan şu an için yaklaşık %0,3’lük bir pay alıyor. Bu oran, ülkenin ekonomik büyüklüğü ve yatırım potansiyeli göz önüne alındığında oldukça düşük bir seviyede kalıyor.

Ancak SHURA GÜNDEM raporu, geleceğe yönelik önemli bir potansiyele işaret ediyor. 2022-2030 dönemi için Türkiye’nin yıllık ortalama iklim temalı tahvil ihraç potansiyeli yaklaşık 1,8 milyar dolar olarak öngörülmüşken, son üç yılda gerçekleşen ihraç miktarlarının bu tahminin yaklaşık iki katına ulaştığı belirtiliyor. Bu güçlü performans ışığında, 2030 yılına kadar Türkiye’nin toplam iklim tahvili piyasa büyüklüğünün 40 milyar doları aşması bekleniyor.

Neden yeşil tahvil: Yatırımcılar ve Türkiye için stratejik avantajlar
SHURA raporu, yeşil tahvillerin sadece bir finansman aracı olmanın ötesinde sunduğu stratejik avantajları da vurguluyor. Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefleri ve Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi uluslararası düzenlemeler, ülkenin yıllık finansman ihtiyacını 15 milyar doların üzerine çıkarıyor. Bu devasa ihtiyacın sadece banka kredileri ile karşılanamayacağı açıkça görülüyor. Bu noktada yeşil tahvil ve benzeri sürdürülebilir finansman araçları, bu açığı kapatmak için kritik bir rol oynuyor.
Yatırımcılar açısından ise iklim temalı tahviller, standart tahvillere göre daha sıkı ihraç prosedürlerine sahip olsalar da önemli avantajlar sunuyor:
- Portföy Kalitesini Artırma: Sürdürülebilirlik odaklı bu araçlar, yatırımcı portföylerinin kalitesini ve dayanıklılığını artırıyor.
- Piyasa Dalgalanmalarına Karşı Direnç: Yeşil tahvillerin piyasadaki dalgalanmalara karşı daha dayanıklı olduğu gözlemleniyor.
- Yüksek Talep: Genellikle ihraç edilen miktarın birkaç katı talep görerek yatırımcı ilgisini kanıtlıyor.
Rapor ayrıca, önümüzdeki 10 yıl içinde yatırımların giderek daha fazla iklim uyumlu hale geleceğini ve yeşil tahvil gibi araçları erken dönemde benimseyen ülkelerin, gelecekte düşmesi beklenen getirilerden önce “erken hareket avantajı” sağlayabileceğini belirtiyor.
Daha detaylı bilgi için önceki makalemize göz atabilirsiniz
Yeşil tahviller hakkında daha kapsamlı bir değerlendirme için Nisan 2025 tarihinde yayımladığımız Yeşil Tahvil Piyasası ve Türkiye’nin Potansiyeli başlıklı makalemizi okuyabilirsiniz.
Türkiye’nin yeşil tahvil piyasasında daha aktif olması gerektiğini düşünüyor musunuz? Sizce hangi sektörler öncelikli olmalı? Yorumlarınızı bekliyoruz!
İlgili Haberler
- Küresel yeşil tahvil piyasası yeniden şekilleniyor: Türkiye’nin yeri ve potansiyeli
- Aydem Yenilenebilir Enerji 750 milyon dolarlık yeşil tahvil ihracına hazırlanıyor
- Enerjisa Enerji 1 milyar TL’lik tahvil ihracıyla enerji dönüşümüne sermaye sağladı
- YEO Teknoloji Romanya’da 105 MWp GES yatırımı ve yeşil tahvil finansmanı