Füzyon enerjisinde devrim: Reaktör maliyeti %50 düşüyor

Sadece nötr ışın enjeksiyonu (NBI – Neutral Beam Injection) ile çalışan yeni makine, daha verimli ve düşük maliyetli füzyon reaktörlerine kapı aralıyor.

ABD merkezli TAE Technologies, füzyon enerjisinde çığır açan bir başarıya imza attı. Şirketin geliştirdiği yeni nesil füzyon reaktörü, yalnızca nötr ışın enjeksiyonu (NBI – Neutral Beam Injection) kullanarak kararlı ve sıcak plazma üretmeyi başardı. Bu yenilik, reaktörün karmaşıklığını ve maliyetini %50 oranında azaltırken, ticari füzyon enerjisine geçiş sürecini önemli ölçüde hızlandırıyor.

Alan Tersli Konfigürasyon ile 100 kat daha fazla füzyon gücü

TAE’nin teknolojisinin temelini, Alan Tersli Konfigürasyon (FRC – Field-Reversed Configuration) adı verilen bir manyetik plazma hapsi yöntemi oluşturuyor. Bu yapıdaki plazmalar, kendi manyetik alanlarını oluşturabildikleri için harici mıknatıs ihtiyacını en aza indiriyor. Bu sayede sistemler daha verimli çalışıyor ve enerji tüketimi düşüyor. Şirket, aynı manyetik alan gücü ve plazma hacmine sahip geleneksel tokamaklara kıyasla, FRC sistemlerinin 100 kat daha fazla füzyon gücü üretebildiğini belirtiyor.

Daha sade, daha kısa ve daha ekonomik bir reaktör

“Norm” adı verilen yeni cihaz, selefi “Norman”a göre çok daha kısa ve sade bir yapıya sahip. Plazma üretimi için daha önce gerekli olan karmaşık bölümler ve kuvars tüpler bu modelde tamamen ortadan kaldırıldı. NBI yalnızca plazmayı oluşturmakla kalmıyor, aynı zamanda onu ısıtarak kararlı hale getiriyor. Bu yaklaşım, reaktörün boyutunu ve inşa maliyetini büyük ölçüde azaltırken, performanstan da ödün vermiyor.

TAE Baş Bilim Sorumlusu Toshiki Tajima, “Daha önce birçok denemeye rağmen başarılamayan NBI ile FRC plazması üretimi, bizim geliştirdiğimiz nötr ışın sistemleri, güç kaynakları ve gerçek zamanlı geri besleme kontrol teknolojileriyle mümkün hale geldi” diyerek gelişmenin önemini vurguladı.

Temiz enerji için hidrojen-bor yakıtı hedefleniyor

FRC‘nin bir diğer önemli avantajı ise, düşük iç manyetik alanı sayesinde hidrojen-bor (p-B11) yakıtının kullanılabilirliğini artırması. Bu yakıt türü, neredeyse sıfır nötron salımıyla çevre dostu ve güvenli bir füzyon çözümü sunuyor. TAE Technologies, 2030’ların başında bu yakıtla çalışan ilk prototip santral olan “Da Vinci”yi devreye almayı planlıyor.

“Copernicus” ile net enerji hedefi yaklaşıyor

TAE’nin bir sonraki adımı olan “Copernicus” reaktörü, bu yeni NBI tabanlı yaklaşımı kullanarak net enerji üretiminin mümkün olduğunu kanıtlamayı hedefliyor. Bu prototipin 2030’dan önce hazır olması bekleniyor. Şirket CEO’su Michl Binderbauer, “Norm ile FRC’nin tüm karmaşıklıklarını çözmeyi başardık. Artık ticari füzyon yolculuğumuzda kritik bir eşiği geçtik” diyerek gelişmenin stratejik önemine dikkat çekti.

Geleceğe Bakış: Temiz ve sınırsız enerjiye bir adım daha

TAE Technologies’in Norm adlı yeni makinesiyle gerçekleştirdiği bu başarı, füzyon enerjisinin pratik, ekonomik ve sürdürülebilir hale gelmesine büyük katkı sağlıyor. Nötr ışın enjeksiyonu (NBI) teknolojisi sayesinde daha az karmaşık ve daha verimli sistemler geliştirilebilecek. Bu gelişme, hidrojen-bor yakıtı gibi çevreci seçeneklerle birleştiğinde, gezegenimiz için sıfır emisyonlu enerji üretiminin kapısını aralayabilir.

İlgili Makaleler

• Plazma rekoru, temiz enerji hedefleri için umut verdi
• Nükleer yakıt tuzu üretiminde dönüm noktası
• Güneş ışığından hidrojen üretimi: Yeşil enerjiye yeni yaklaşım
• Küresel temiz enerji yatırımları ilk kez 2 trilyon dolara ulaştı